در همه جوامع و برای همه انسانها مو یک سمبل مهم بوده و امروزه نیز مو و طرز آراستن آن علاوه بر آنکه موید سلامتی و جوانی است دارای اهمیت فراوان اجتماعی ٬ فرهنگی و حتی مذهبی است ٬ به طوری که در طرز تلقی مثبت فرد از شخصیت خود و اعتماد به نفس در زندگی فردی و اجتماعی نقش به سزا و انکار ناپذیری دارد ∙ با توجه به این مهم ٬ بیماریهای مرتبط با مو و ریزش آن بیش از آنچه که از نظر جسمی و ظاهری مشکل ساز باشد از نظر روحی ٬ روانی و اجتماعی بر فرد تاثیر گذار بوده و ترمیم و درمان آن به همین نسبت در ارتقاء اعتماد به نفس وی در جامعه موثر است ∙

تاریخچه
قدیمی ترین متن پزشکی موجود ٬ مربوط به پاپیروسی از مصر باستان است که در آن پزشکان پمادی مخلوط از چربی کروکودیل و ∙∙∙ برای درمان ریزش مو تجویز کرده اند ∙ از طرفی بقراط ٬ پزشک یونان باستان متوجه ارتباط بین اندامهای جنسی و طاسی در مردان شده بود و اولین کسی بود که دریافت مردان خواجه دچار طاسی مردانه نمی شوند ∙ لازم به ذکر است که بقراط خود نیز طاس بود ∙ تجویز وی جهت ترمیم و جلوگیری از ریزش مو ٬ استعمال مخلوطی از زیره سبز ٬ ترب کوهی ٬ گزنه در منطقه طاسی بود ∙ امروزه در برخی از منابع از منطقه ای از سر که شامل پشت سر و طرفین بوده و دچار ریزش مو نمی شود با اصطلاح تاج گل بقراطی یا Hippocratic Wreath نام برده می شود ∙

کوتاه در باب مو
هر فرد روزانه بین 70 تا 100 تار مو از دست می دهد به طوری که هنگام شانه زدن تعداد اندکی مو در لا به لای شانه و برس مشاهده می شود ∙ اگر این تعداد زیاد شود به طوری که حتی روی بالش قابل مشاهده باشد می تواند هشدار دهنده و قابل بررسی باشد ∙ سوء تغذیه ٬ بیماری شدید و ناتوان کننده و کمبود ویتامینها

بیماریهای مرتبط با مو و ریزش آن بیش از آنچه که از نظر جسمی و ظاهری مشکل ساز باشد از نظر روحی ٬ روانی و اجتماعی بر فرد تاثیر گذار بوده و ترمیم و درمان آن به همین نسبت در ارتقاء اعتماد به نفس وی در جامعه موثر است ∙

همگی باعث تشدید ریزش موی معمولی می شوند ∙ از طرفی تعداد موهای هر شخص در زمان تولد مشخص بوده و بیش از آن نمی شود ∙ این موضوع ربطی به تغذیه ٬ شیوه زندگی و میزان دریافت ویتامین در رژیم غذایی فرد ندارد ولی این قطر تار مو است که از طفولیت تا بلوغ افزایش می یابد ∙ در زمان بلوغ خط موی سر Hair-Line بسیار پایین است که تا سن 20 تا 22 سالگی عقب نشینی کرده و بالاتر می رود و در یک فرد کاملا بالغ این پسرفت متوقف شده و ثابت می ماند مگر اینکه دارای زمینه ژنتیکی برای ریزش مو باشد که دچار وضعیت ریزش موی مردانه یا طاسی با طرح مردانه می شود ∙ در حال حاضر متخصصان معتقدند که هورمون تستوسترون توسط آنزیمی به ( DHT )

سوء تغذیه ٬ بیماری شدید و ناتوان کننده و کمبود ویتامینها همگی باعث تشدید ریزش موی معمولی می شوند

دی هیدروتستوسترون تبدیل شده و این ماده پس از اتصال به گیرنده های اختصاصی که روی پیاز مو قرار دارند باعث تغییراتی در پیاز مو می گردد ∙

درمان های موجود
بسته به عامل ریزش مو ٬ درمان مربوطه از طرف پزشک پیشنهاد می گردد ∙ در مواجهه با ریزش موی ژنتیکی در مردان سه راه وجود دارد :
1. درمان دارویی : محلول موضعی ماینوکسیدین که با غلظت های متفاوت مورد تجویز قرار می گیرد و قرص خوراکی میناستراید که این دارو مورد تایید انجمن دارو و غذای آمریکا ( FDA ) می باشد ولی به طور دائمی اثر مفیدی بر طاسی با طرح مردانه ندارند ∙
2. بازسازی موهای از دست رفته با پیوند موی طبیعی ∙
3. عدم درمان که منجر به پیشرفت طاسی می شود ∙

چنانکه می دانید و قبلا نیز اشاره شد مو ٬ نقش عمده ای در سلامت و زیبایی ظاهر انسان دارد ٬ مردم نیز همیشه به آن اندیشیده اند و همچون هر دغدغه دیگری برای مراقبت از آن به دنبال اطلاعات بوده و آن را درست یا نادرست از منابع در دسترس کسب کرده اند ∙ برای مراقبت از موهایمان بهتر است به طور صحیح از آن نگهداری نموده و آگاهانه سلامت آن را تضمین نمائیم ٬ پس در این شماره به نکاتی ساده در این زمینه اشاره خواهیم داشت ∙

تاثیر انتخاب شوینده ها :
حتی الامکان بهتر است شوینده مو با توجه به نوع مو ( خشک ٬ نرمال یا چرب ) انتخاب شود ∙ تعداد دفعات شستشوی مو باید بر اساس فعالیت فیزیکی فرد تعیین شود و می تواند از 2 بار در هفته تا هر روز باشد ∙ بهتر است در هنگام شستشوی موها از کشیدن و چنگ زدن محکم آنها خودداری کنید زیرا ماساژ ملایم کافی است ∙ در صورتی که عادت به حمام روزانه دارید یک بار شستشو با شامپو در هر بار استحمام کافی است در غیر این صورت دوبار شستشو لازم است ∙ پس زا شستشو و آب کشی مو با آب سرد ٬ نشاط و درخشندگی بیشتری برای آن ایجاد می شود ∙ در مورد شامپوها ٬ قابل ذکر است که ترکیب همه شامپوها یکسان است و شامل مواد پاک کننده و حالت دهنده و سورفاکتانت بوده و تفاوت آنها در نوع مواد حالت دهنده آن است ∙

در هر صورت شامپو در رشد و حیات مو نقش کمی داشته و نقش بیشتر آن در پاک کنندگی مو می باشد در واقع هیچ شامپویی ٬ موها را پرپشت تر نمی کند ∙ سدر ٬ کتیرا ٬ حنا و ∙∙∙ در شامپو اثر تقویتی بر مو ندارد ∙ سدر یشتر اثر ضد چربی بر موها داشته و بهتر است برای موهای چرب استفاده شود ∙ کتیرا اثر حالت دهندگی داشته و موها را نرم تر می کند پس شامپوهای حاوی کتیرا برای موهای زبر و خشک بهتر است ∙ ژل های حالت دهنده که برای موها استفاده می شود بهتر است زیاد بکار برده نشود ∙ البته مواد نرم کننده مو ٬ الکتریسیته ساکن را در موها کم کرده و مو را خوش حالت تر می نماید ولی تاثیری در رشد آن ندارد ∙

برس زدن مو :
بدیهی است برس زدن مو مفید است ولی 2 تا 3 بار شانه زدن مو در روز برای موها کافی است و بیش از آن نه تنها به افزایش جریان خون کمکی نمی کند بلکه در برخی موارد باعث کشیده شدن موها شده و در دراز مدت آسیب هایی چون موخوره ٬ کم پشتی و شکستگی را در تار موها به وجود می آورد ∙ از طرفی نوع شانه ٬ باعث افزایش رشد مو نمی شود ولی بهتر است از شانه ها و برس های فلزی توک تیز استفاده نشود ∙ برس ها و شانه ها با دندانه های گرد و عریض و فواصل مناسب و با جنس نرم و انعطاف پذیر منلسب تر می باشند ∙ حتی الامکان بهتر است از شانه زدن موهای خیس خودداری شود ∙

خشک کردن موها :
پس از استحمام ٬ بهترین روش خشک کردن مو به شکل طبیعی است ∙ بهتر است از سشوار کردن زیاد پرهیز کنیم و در صورت استفاده از آن به موارد ذیل توجه کنیم :
در سشوار کردن بهتر است از حرارت زیاد استفاده نمی شود ∙ü
بهتر است فاصله سشوار با مو بیش از 20 سانتی متر باشد ∙ü
بهتر است از سشوار بیش از 1 تا 2 بار در هفته آنهم در صورت نیاز استفاده نشود ∙ü
لازم نیست تا خشک شدن کامل مو از سشوار استفاده شود ∙ü
کلیه اموری چون صاف کردن مو ٬ بابلیس ٬ مش کردن ٬ تافت زدن ٬ فر کردن وü ∙∙∙ به شکل بالقوه می تواند سبب آسیب جدی به مو شود به خصوص وقتی به طرز صحیح استفاده نشود و یا با فاصله زمانی کوتاه و مکرر استفاده شود ∙

رنگ مو :
رنگ مو نیز به علت شیمیایی بودن می تواند باعث آسیب به مو شود به ویژه رنگ موهای دائمی تر امکان آسیب رسانیدنشان به مو جدی تر است ∙ رنگ کردم مو به وسیله رنگ هایی که حاوی آمونیاک است می تواند باعث بروز حساسیت در پوست شود در هر صورت رنگ موهای طبیعی بهتر از نوع شیمیایی آن است ∙ بهتر است موهای رنگ شده کمتر در معرض تابش مستقیم آفتاب قرار گیرد همچنین برای شستشوی آن از شامپوهای مخصوص موهای رنگ شده استفاده شود ∙