آسیب ها و شکستگی استخوانهای صورت
ترومای فک و صورت ممکن است به شکل پیچیده ای بروز نماید و در درمان آن رشته های تخصصی مختلف درگیر شوند . در عین حال بیمار را با مشکلات طولانی مدت روحی و روانی و بهم ریختگی نمای ظاهری همراه نماید . عوامل مختلفی مانند تصادفات ، سقوط از ارتفاع و فعالیت های ورزشی در بروز این شکستگی ها نقش دارند . این عوامل علاوه بر شکستگی باعث آسیب به بافت نرم نیز می شوند .
آسیب های فک و صورت در بسیاری موارد با آسیب نواحی سر و مهره های گردن همراه هستند . بنابراین درمانگر موظف است علاوه بر ناحیه صورت بقیه نواحی را نیز مورد توجه قرار دهد .هنگام معاینه مکانیسم و فرم آسیب وارده ، تغییرات در هوشیاری ، اختلالات بینایی ، شنوایی ، خروج خون یا مایع مغزی نخاعی از نواحی گوش و بینی ، هر گونه بی حسی و در عین حال توانایی انجام حرکات صورت مورد توجه قرار می گیرد .
در معاینه بالینی به مواردی از قبیل تقارن صورت ، عدم تغییر در نمای صورت ، توجه به تورم ، تغییر رنگ ، پارگی ها ، ورود اجسام خارجی به بافت و از دست رفتن قسمتی از بافت مورد اهمیت است .تمام استخوان های صورت توسط لمس مورد ارزیابی قرار می گیرند .
همچنین تک تک اعضا در ناحیه سر و گردن از قبیل چشم ها ، بینی ، گوش ، دندان ها ، فک پایین ، فک بالا ، زبان و اعصاب حسی و حرکتی ناحیه ارزیابی می شوند و در صورت نیاز به متخصصین سایر رشته ها از قبیل جراحی اعصاب ، چشم پزشک ، گوش ، حلق و بینی و در خواست مشاوره انجام می گیرد .جهت بررسی دقیق تر از کلیشه های رادیوگرافی و سی تی اسکن ( CT Scan ) استفاده می شود .
استخوان هایی که در ناحیه صورت دچار شکستگی می شوند شامل
1
- . استخوان بینی که بالاترین شیوع را در شکستگی دارد .
2 - . استخوان فرونتال که همان شکستگی استخوان ناحیه پیشانی است .
3 - . استخوان کاسه چشم که خد از کنار هم قرارگیری چندین استخوان از اطراف تشکیل شده است و شکستگی آن معمولاً با شکستگی استخوان های گونه ، فک بالا ، بینی و … همراه است .
4 - . شکستگی فک بالا : بسته به شدت شکستگی به سه فرم I II III Lefort ایجاد می شود .
5 - . شکستگی فک پایین که ممکن است در یک یا چند ناحیه دچار شکستگی شود .
6 - . نازواربیتال اتموئید که در اثر آسیب به استخوان دیواره های داخلی چشم ، بینی و نواحی بالاتر ایجاد می شود .
7 - . Pan facial fracturel: شامل شکستگی های متعدد در نواحی مختلف صورت از نواحی ذکر شده است .
عوارض شکستگی استخوان های صورت :
شامل عوارض حاد که بلافاصله تا مدت کوتاهی پس از شکستگی رخ می دهد از قبیل اختلال و انسداد تنفسی ، خونریزی ، عفونت و مرگ در موارد شدید تا عوارض دیر هنگام مانند آسیب به اعصاب صورت ، بهم ریختگی زیبایی و عملکردی و عوارض روحی ، روانی و … است بهترین اقدام پیشگیری از بروز چنین حوادثی است .