مشکل دندان قروچه را جدی بگیرید !
شنیدن نام دندان قروچه خودبه‌خود باعث ایجاد حس ناخوشایندی در دندان‌ها و ناحیه فک می‌شود. البته همه ما گاهی دندان‌های خود را به هم می‌ساییم یا محکم فشار می‌دهیم. ساییدن دندان‌ها، در حد معمول آسیب‌رسان نیست، اما تکرار آن می‌تواند موجب آسیب به دندان‌ها شده و احتمال بروز دیگر مشکلات مرتبط با بهداشت دهان و دندان را نیز افزایش دهد.
مطالب خواندنی دکتر بهنام خرمی جراح بینی اصفهان :
- ضرورت مراجعه به متخصص جراح فک
- افتادگی نوک بینی و جراحی برای بالا بردن نوک بینی
- کاندید جراحی ارتوگناتیک
- جراح بینی اصفهان دکتر بهنام خرمی
- ضرورت مراجعه به متخصص جراح فک اصفهان
- جراح فک اصفهان دکتر بهنام خرمی
- عوارض جراحی فک را بشناسید :
- جراحی زیبایی بینی در ایران
- بهترین جراح بینی اصفهان
- استئوتومی در جراحی بینی
چرا برخی افراد دچار دندان قروچه می‌شوند؟
پزشکان به طور دقیق نمی‌دانند چه چیزی باعث دندان قروچه می‌شود، اما این عارضه ممکن است در اثر مجموعه‌ای از عوامل فیزیکی، روانی و ژنتیکی به وجود آید. اگرچه ساییدن دندان‌ها ممکن است در اثر استرس و اضطراب روزانه نیز ایجاد شود، اما اغلب در هنگام خواب رخ می‌دهد و به احتمال زیاد در اثر گاز گرفتن غیر عادی یا جای خالی دندان‌های از دست رفته یا وجود دندان‌های کج اتفاق می‌افتد.
این عارضه همچنین می‌تواند ناشی از یک نوع اختلال خواب مانند آپنه (وقفه تنفسی در خواب) باشد. در زمان بیداری هم ممکن است در اثر اضطراب، استرس، خشم، حس درماندگی یا تنش دچار دندان قروچه شوید. البته دندان قروچه گاهی هم نوعی استراتژی مقابله‌ای یا حتی یک نوع عادت به هنگام تمرکز عمیق است.
چگونه بفهمیم که دندان قروچه می‌کنیم یا نه؟
از آنجا که دندان قروچه معمولاً در هنگام خواب اتفاق می‌افتد، خیلی وقت‌ها از آن بی‌خبر هستیم. با این حال سردردهای خفیف مداوم یا احساس درد در فک به هنگام بیدار شدن از نشانه‌های مهم ابتلا به دندان قروچه هستند. معمولاً افراد از طریق اعضای خانواده یا دوستان هم‌اتاقی که شب‌ها صدای ساییده شدن دندان‌ها را در خواب می‌شنوند، درمی‌یابند که به دندان قروچه مبتلا شده‌اند. پس بسیار مهم است که نشانه‌های دندان قروچه را بشناسید و در صورت مشاهده علائم، به دندانپزشک مراجعه کنید.
علائم دندان قروچه
- ساییدن یا فشار دادن دندان‌ها به هم به گونه‌ای که صدایش هم‌اتاقی‌تان را از خواب بیدار کند
- صاف، شکسته، لب‌پر یا شل شدن دندان‌ها
- فرسودگی مینای دندان و نمایان شدن لایه‌های درونی دندان‌ها
- افزایش درد یا حساسیت دندان
- خستگی یا سفتی ماهیچه‌های فک و یا قفل شدن فک به صورتی که به طور کامل باز یا بسته نشود
- درد یا احساس ناراحتی در قسمت فک، گردن یا صورت
- دردی که شبیه به گوش‌درد است هرچند در واقع گوش هیچ مشکلی ندارد
- سردرد گنگی که از شقیقه‌ها شروع می‌شود
- احساس درد و ناراحتی در قسمت داخلی گونه (در اثر جویدن)
- اختلال خواب
عوامل خطر
شناخت عوامل خطر به شما کمک می‌کند تا دریابید که آیا احتمال دارد به دندان قروچه دچار باشید یا خیر. این عوامل، خطر ابتلا به دندان قروچه را افزایش می‌دهند:
- استرس: افزایش اضطراب یا استرس می‌تواند منجر به دندان قروچه شود. عصبانیت و درماندگی نیز همینطور هستند.
- سن: دندان قروچه در کودکان خردسال شایع است اما معمولاً در بزرگسالی برطرف می‌شود.
- نوع شخصیت: داشتن تیپ شخصیتی پرخاشگر، رقابتی یا بیش‌فعال می‌تواند خطر ابتلا به دندان قروچه را افزایش دهد.
- دارو، سیگار و مواد مخدر: دندان قروچه ممکن است از عوارض جانبی غیر معمول برخی داروهای روانپزشکی مانند انواع خاصی از داروهای ضد افسردگی باشد. سیگار کشیدن، مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار، نوشیدن الکل و مصرف مواد مخدر نیز ممکن است خطر ابتلا به دندان قروچه را افزایش دهند.
- سابقه خانوادگی: عارضه دندان قروچه در خواب معمولاً ارثی است. اگر به دندان قروچه مبتلا هستید، سایر اعضای خانواده شما نیز ممکن است دچار آن باشند یا سابقه‌ای از آن در خانواده‌تان وجود داشته باشد.
- سایر اختلالات: دندان قروچه می‌تواند با برخی اختلالات مانند بیماری پارکینسون، زوال عقل، بیماری بازگشت اسید معده به مری (ریفلاکس معده)، صرع، هراس شبانه، اختلالات مربوط به خواب مانند وقفه تنفسی (آپنه) خواب و اختلال کم‌توجهی/ بیش‌فعالی (ADHD) مرتبط باشد.
چرا دندان قروچه مضر است؟
در برخی موارد دندان قروچه مزمن می‌تواند منجر به شکستگی، شل شدن یا از دست دادن دندان‌ها شود. ساییدگی مزمن هم ممکن است باعث فرسودگی دندان‌ها تا ریشه گردد.
در صورت بروز این‌گونه صدمات شدید، دردسرهای بیشتری را تجربه خواهید کرد، از جمله روکش کردن دندان (روکش دندان یک کلاهک به شکل دندان است که برای پوشاندن دندان و کمک به ترمیم شکل و اندازه، استحکام و بهبود ظاهر روی دندان قرار می‌گیرد)، پل یا بریج دندانی (شکاف ایجادشده در اثر از دست رفتن یک یا چند دندان از طریق ایجاد پل‌هایی ترمیم می‌شود که از دو یا چند روکش برای دندان‌های دو طرف شکاف تشکیل شده‌اند)، درمان کانال ریشه (روت کانال)، ایمپلنت یا استفاده از دندان مصنوعی.
از سوی دیگر ساییدگی شدید در اثر دندان قروچه نه تنها می‌تواند به دندان‌ها آسیب رسانده و به از دست دادن آن‌ها ختم شود، بلکه ممکن است فک‌ها را هم تحت تأثیر قرار دهد و اختلالات مفصل گیجگاهی- فکی را ایجاد یا بدتر کند و حتی ظاهر صورت را تغییر دهد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائم گفته شده را دارید یا دچار درد یا حساسیت به لمس مداوم در ناحیه فک یا باز و بسته نشدن کامل فک هستید، حتماً باید توسط یک پزشک معاینه شوید. متخصص فک یا دندانپزشک می‌تواند علل و درمان‌های احتمالی مشکل شما را مورد بحث و بررسی قرار دهد.