گرفتگی بینی : علت و رفع آن
تغییرات فصلی، سرماخوردگی ها و آلرژی ها علایمی را به همراه دارند که می تواند موجب پریشانی شود؛ مانند گرفتگی و کیپ شدن بینی. تمیز کردن بینی کیپ شده با بسیاری از روش های ساده خانگی و یا داروهای داروخانه امکان پذیر است، از امتحان کردن چند روش به یکباره بپرهیزید مخصوصا اگر قبلا روش های طبیعی را امتحان نکرده اید. بعضی گیاهان ممکن است با داروها تداخل داشته باشند، پس روی استفاده یکی از آن ها در یک زمان، تمرکز کنید.
علت گرفتگی بینی
بسیاری از افراد نمی‌دانند که باید از بینی‌شان در مقابل تغییرات شدید دمای هوا مراقبت کنند، چرا که بینی عضو بسیار حساسی است که دمای هوایی را که وارد ریه‌ها می‌شود، تنظیم می‌کند. یعنی وقتی در هوای سرد قرار می‌گیرید، بینی تلاش می‌کند دمای هوای طبیعی ورودی به ریه‌ها را حفظ کند، اما اگر دمای هوا سردتر یا گرم‌تر از حد متعادل بینی باشد، باعث کیپ شدن بینی و آبریزش مخاط آن می‌شود. به بیان دیگر، سرما با افزایش و غلیظ شدن مخاط‌های بینی و ریه باعث کیپی بینی شده و در این شرایط بافت بینی تحریک و به بروز واکنش حساسیت‌زا منجر می‌شود.
در برخی کودکان انحراف تیغه بینی، بزرگی شاخک‌های بینی، اشکالات جنینی و نیز وجود تومورهای خوش‌خیم یا بدخیم می‌تواند به گرفتگی و کیپ شدن بینی منجر شود. از سوی دیگر، بزرگی لوزه سوم یا وجود یک جسم خارجی در بینی کودک از عوامل اصلی گرفتگی بینی و کیپی بینی محسوب می‌شود. بر این اساس ترشح یکطرفه و بدبو از بینی کودک، احتمال کیپی بینی و گرفتگی و انسداد بینی با جسم خارجی را تقویت می‌کند.
البته گرفتگی بینی یا احتقان بینی در بسیاری از افراد، معمولا با سرماخوردگی معمولی، عفونت سینوسی، آنفلوآنزا و حساسیت یا آلرژی در ارتباط است و ایجاد هریک از این عوامل می‌تواند باعث کیپ شدن بینی شود. هریک از این موارد ممکن است حتی تنفس را برای شخص مبتلا به تورم مخاط بینی (رینیت) مشکل کند و به این دلیل فرد باید مورد ارزیابی و درمان قرار بگیرد.
از آنجایی که داخل بینی گیرنده‌های هورمونی زیادی وجود دارد، ممکن است این هورمون‌ها به صورت چرخه‌ای باعث بسته شدن و گرفتگی بینی شوند. برای مثال در دوره بارداری برخی از خانم‌ها به دلیل تغییرات هورمونی، دچار مشکلی به نام «رینیت بارداری» می‌شوند که نام علمی آبریزش و گرفتگی بینی در این دوره است. این نوع زکام زودگذر باعث آماس و ضخیم شدن مخاط کورنه‌های تحتانی (شاخک‌های تحتانی بینی) شده و علائم گرفتگی بینی بروز می‌کند .
علائم انسداد بینی
- اطراف بینی درد، تورم و قرمزی وجود دارد
- خونریزی بینی
- بی حسی در مناطقی از صورت و لب ها
- شل شدن دندان ها
- انسداد یک طرفه بینی
- مشکلات دید، دوبینی
- تغییر در ظاهر استخوان های صورت
تشخیص گرفتگی بینی
شاید بسیاری از افراد با بینی‌شان که نمی‌توانند از طریق آن براحتی نفس بکشند، به نوعی همزیستی دست پیدا کرده باشند؛ اما کیپ بودن بینی درمان‌نشده می‌تواند به بیماری‌هایی چون مشکلات خواب، عفونت گوش، آسم و حتی عوارضی چون خرخر کردن تبدیل شود. همچنین اکثر افرادی که مبتلا به کیپ بودن بینی هستند، معمولا با دهان باز تنفس می‌کنند و همین امر باعث خشکی دهانشان می‌شود. رفع کیپ بودن بینی در نوزادان و کودکان نیز از نظر تنفسی بسیار اهمیت دارد.
مهم‌ترین راه تشخیص، بعد از گرفتن علائم بیماری و این که بیمار از چه موقع دچار کیپ بودن بینی شده و شدت کیپ بودن بینی بیمار چقدر بوده، معاینه پزشک است. یعنی در اغلب موارد، از طریق معاینه داخل بینی، علت کیپ بودن بینی مشخص می‌شود. در مواردی که علت کیپ بودن بینی از طریق معاینه قابل تشخیص نباشد، از طریق آندوسکوپی، رادیوگرافی و سی‌تی‌اسکن می‌توان مشکل را ارزیابی و برای تجویز درمان‌های دارویی یا حتی جراحی تصمیم‌گیری کرد.
رفع گرفتگی بینی
-
قطره های استریل بینی
از قطره های استریل بینی برای تمیز کردن بینی کیپ شده استفاده کنید، این نوع از قطره های استریل در داروخانه یافت می شوند. پیشنهاد می کنیم قبل از استفاده از این داروها، فین کنید و بینی کیپ شده خود را تمیز کنی و سعی کنید بعد از استفاده از دارو عطسه نزنید، عطسه زدن یا دمیدن در بینی بعد از استفاده از دارو می تواند اثر دارو را از بین ببرد زیرا دارو برای رفع ازدحام آب در بینی نیازمند ماندن در حفره بینی است.
-
افزایش رطوبت هوا
شما می توانید با افزایش رطوبت هوا بینی کیپ شده خود را درمان کنید، برای این کار از دستگاه بخور استفاده کنید،. دستگاه بخور را شبانه قبل از خواب روشن کنید، با این کار در هنگام خواب راحت تر نفس می کشید. همچنین می توانید روزانه ۲ بار به مدت ده دقیقه به یک سونا یا دوش داغ بروید. و با این کار به برطرف کردن گرفتگی بینی کمک کنید. بخار داغ با افزایش رطوبت و نم هوا به بهتر نفس کشیدن و رفع بینی کیپ شده کمک می کند.
-
رفع گرفتگی بینی با سرم نمک
برای رفع بینی کیپ شده خود می توانید از سرمی نمکی استفاده کنید . بهترین درمان گرفتگی بینی استفاده از سرمهای نمکی شستشوی بینی است که می توانید این سرم را از داروخانه خریده و با یک سرنگ از داخل سرم کشیده سپس سوزن سرم را خارج کرده و سرم را بدون سوزن درون بینی ریخته و آن را کمی بالا بکشید سپس اجازه دهید سرم به همراه میکروبها از بینی خارج شود. هر چقدر تناوب و تعداد این شست‌وشوها بیشتر باشد، تأثیر بهتری در رفع گرفتگی بینی شده دارد .
مطالب پیشنهادی و خواندنی دکتر بهنام خرمی – جراح فک اصفهان :