روش‌ها، مزایا و چالش‌ها
مقدمه
پولیپ‌های بینی زائده‌های غیرسرطانی و نرم در پوشش داخلی بینی یا سینوس‌ها هستند که معمولاً ناشی از التهاب مزمن، آلرژی یا عفونت‌های مکرر ایجاد می‌شوند. این پولیپ‌ها می‌توانند باعث مشکلاتی مانند گرفتگی بینی، کاهش حس بویایی، عفونت‌های سینوسی مکرر و حتی اختلال در خواب شوند. درمان پولیپ‌های بینی با هدف کاهش التهاب، کوچک کردن یا حذف پولیپ‌ها و جلوگیری از عود آن‌ها انجام می‌شود. در این مقاله از سایت دکتر بهنام خرمی (جراح بینی اصفهان _ جراح فک اصفهان)، روش‌های مختلف درمانی شامل داروها، درمان‌های آلرژی و جراحی بررسی می‌شوند.
۱. درمان دارویی پولیپ‌های بینی
۱.۱. کورتیکواستروئیدهای موضعی
داروهای استروئیدی موضعی مانند اسپری‌های بینی رایج‌ترین روش درمان پولیپ‌های بینی هستند. این داروها به کاهش التهاب و کوچک شدن پولیپ‌ها کمک می‌کنند. برخی از اسپری‌های رایج شامل موارد زیر هستند:
فلوتیکازون
مومتازون
بکلومتازون
بودزوناید
این داروها معمولاً برای کنترل علائم در بلندمدت توصیه می‌شوند و عوارض جانبی کمی دارند، اما استفاده بیش از حد آن‌ها ممکن است باعث تحریک مخاط بینی شود.
۱.۲. کورتیکواستروئیدهای خوراکی
در موارد شدیدتر، پزشکان ممکن است استروئیدهای خوراکی مانند پردنیزولون را برای کاهش سریع التهاب و کوچک کردن پولیپ‌ها تجویز کنند. با این حال، مصرف طولانی‌مدت این داروها می‌تواند عوارض جانبی مانند افزایش وزن، فشار خون بالا و پوکی استخوان داشته باشد، بنابراین باید با احتیاط مصرف شوند.
۱.۳. داروهای بیولوژیک
در سال‌های اخیر، داروهای بیولوژیک مانند دوپیلوماب برای درمان پولیپ‌های بینی مورد استفاده قرار گرفته‌اند. این داروها با مهار مسیرهای التهابی خاص، اندازه پولیپ‌ها را کاهش داده و علائم را بهبود می‌بخشند. این روش درمانی معمولاً برای بیمارانی که به داروهای دیگر پاسخ نمی‌دهند، توصیه می‌شود.
۲. درمان‌های آلرژی و کنترل عوامل تحریک‌کننده
۲.۱. آنتی‌هیستامین‌ها و داروهای ضدآلرژی
از آنجایی که آلرژی می‌تواند باعث ایجاد و تشدید پولیپ‌های بینی شود، کنترل عوامل آلرژی‌زا بخش مهمی از درمان است. داروهای آنتی‌هیستامین مانند لوراتادین، فکسوفنادین و ستیریزین می‌توانند به کاهش التهاب کمک کنند. همچنین، در برخی موارد، تزریق ایمونوتراپی (واکسن آلرژی) ممکن است در کاهش واکنش‌های آلرژیک مؤثر باشد.
۲.۲. شستشوی بینی با محلول‌های نمکی
استفاده از محلول‌های نمکی برای شستشوی بینی می‌تواند به تخلیه ترشحات و کاهش التهاب کمک کند. این روش ساده اما مؤثر، به ویژه برای بیمارانی که از گرفتگی مزمن بینی رنج می‌برند، توصیه می‌شود.
۲.۳. اجتناب از عوامل تحریک‌کننده
برخی از عوامل محیطی مانند دود سیگار، آلودگی هوا و مواد شیمیایی می‌توانند التهاب را تشدید کنند. بنابراین، بیماران مبتلا به پولیپ‌های بینی باید تا حد امکان از این عوامل دوری کنند.
۳. جراحی برای برداشتن پولیپ‌های بینی
۳.۱. پولیپکتومی (برداشتن پولیپ با ابزار ساده)
در مواردی که پولیپ‌ها کوچک هستند و به درمان دارویی پاسخ نمی‌دهند، پزشک ممکن است از یک روش ساده به نام پولیپکتومی استفاده کند. در این روش، پزشک با استفاده از یک وسیله مخصوص، پولیپ‌ها را از داخل بینی خارج می‌کند. این روش معمولاً به‌صورت سرپایی انجام می‌شود و بیمار نیازی به بستری شدن ندارد.
۳.۲. جراحی آندوسکوپی سینوس (FESS)
برای موارد شدیدتر که پولیپ‌ها بزرگ بوده و مجاری سینوسی را مسدود کرده‌اند، جراحی آندوسکوپی سینوس (Functional Endoscopic Sinus Surgery – FESS) انجام می‌شود. در این روش:
جراح از یک لوله باریک و مجهز به دوربین (آندوسکوپ) برای مشاهده داخل بینی و سینوس‌ها استفاده می‌کند.
سپس با ابزارهای مخصوص، پولیپ‌ها و بافت‌های مسدودکننده را برداشته و مسیرهای سینوسی را باز می‌کند.
این روش نسبت به جراحی‌های سنتی کمتر تهاجمی بوده و دوره بهبودی کوتاه‌تری دارد.
۳.۳. مراقبت‌های بعد از جراحی
پس از جراحی، استفاده از اسپری‌های بینی، شستشوی بینی با سرم نمکی و پرهیز از عوامل تحریک‌کننده برای جلوگیری از عود پولیپ‌ها توصیه می‌شود. همچنین، ویزیت‌های منظم پزشکی برای بررسی وضعیت بینی و سینوس‌ها ضروری است.
۴. پیشگیری از عود پولیپ‌های بینی
حتی پس از درمان موفق، پولیپ‌های بینی ممکن است مجدداً رشد کنند. برای کاهش خطر عود، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:
استفاده مداوم از اسپری‌های استروئیدی بینی برای کنترل التهاب
شستشوی روزانه بینی با سرم نمکی
کنترل آلرژی‌ها با داروهای مناسب یا ایمونوتراپی
اجتناب از عوامل تحریک‌کننده مانند دود سیگار و آلودگی هوا
مراجعه منظم به پزشک برای بررسی وضعیت بینی و سینوس‌ها
نتیجه‌گیری
پولیپ‌های بینی می‌توانند مشکلات قابل توجهی برای بیماران ایجاد کنند، اما خوشبختانه گزینه‌های درمانی متعددی برای کنترل و درمان این بیماری وجود دارد. درمان‌های دارویی مانند اسپری‌های استروئیدی و داروهای بیولوژیک معمولاً اولین خط درمان هستند، در حالی که جراحی برای موارد شدیدتر به کار می‌رود. کنترل عوامل آلرژی‌زا و پیشگیری از عود نیز نقش مهمی در مدیریت این بیماری دارد.
لینک های کاربردی:
جراح بینی اصفهان _ جراح فک اصفهان
صفحه ی دکتر بهنام خرمی در کلینیک 24 | جراح فک اصفهان در کلینیک 24 | جراح بینی اصفهان در کلینیک 24
دکتر بهنام خرمی جراح بینی اصفهان در دکتر آف | جراح فک اصفهان در دکتر آف | جراح بینی اصفهان در دکتر آف