روش درمان تنگی فک بالا
بهترین روش درمان تنگی فک بالا
پیش از شروع فرایند درمان تنگی فک بالا، لازم است علت آن به طور دقیق تشخیص داده شود. در بسیاری از موارد مخصوصا در زمان نوزادی، رفع علت غیرژنتیکی تنگی فک بالا می تواند از بروز این اختلال پیشگیری کند. برای مثال، گاهی تنگی فک بالا در اثر عادت به مکیدن انگشت در زمان نوزادی به وجود می آید. بنابراین باید تلاش کنید تا نوزاد این عادت را کنار بگذارد.
در موارد حادتر و در سنین بالاتر، درمان تنگی فک بالا از طریق پالاتال اکسپندر یا RPE انجام می گیرد. بهتر است درباره این روش درمانی با یک متخصص ارتودنسی مشورت نمایید.
لازم است بدانید که اصلی ترین روش درمان تنگی فک بالا در بزرگسالان و کودکان، درمان ارتودنسی است. در طول فرایند درمان ارتودنسی، دستگاه های قرار گرفته در دهان، دندان های فک بالا را از یکدیگر دور می کنند. این کار کمک می کند تا دندان ها در جای صحیح خود قرار گیرند. دستگاه ارتودنسی مخصوص درمان تنگی فک بالا تحت عنوان هایرکس شناخته می شود. این دستگاه دقیقا در پشت دندان های فک بالا نصب می شود تا فشار کافی را به آن ها وارد آورد. به این ترتیب، فضای مناسب و کافی برای نظم گرفتن دندان ها ایجاد خواهد شد.
ساختار دستگاه ارتودنسی برای درمان تنگی فک بالا چگونه است؟
دستگاه هایرکس که برای درمان تنگی فک بالا به کار می رود، از یک چارچوب فلزی تشکیل شده است. در ساختار این دستگاه یک پیچ تعبیه شده که به تنظیم دستگاه کمک می کند. در واقع، ابتدا چارچوب فلزی به دندان ها متصل شده و سپس از طریق پیچ یاد شده، میزان فشار وارد بر دندان ها تنظیم می گردد. هر چه فشار وارد بر دندان ها بیشتر باشد، نیروی بیشتری برای منظم کردن آن ها وارد می شود. به این ترتیب، سرعت شکل گیری دندان ها و در نتیجه، سرعت درمان تنگی فک بالا افزایش می یابد.
پزشک معالج به شخص یا همراهان بیمار نحوه صحیح تنظیم دستگاه را آموزش می دهد. دقت کنید که پیچ دستگاه باید به صورت روزانه به اندازه یک درجه بچرخد. البته این مساله کاملا به وضعیت فک بالای بیمار و نظر پزشک متخصص ارتودنسی بستگی دارد.
بهترین زمان برای درمان تنگی فک بالایی که از زمان نوزادی با فرد همراه است، سنین ۶ و ۷ سالگی خواهد بود. زیرا در این سنین سرعت شکل گرفتن استخوان فک و منظم شدن دندان ها بیشتر خواهد بود. در نتیجه ناراحتی های ناشی از درمان به حداقل می رسد. البته استفاده از دستگاه هایرکس تا زمان ۱۵ سالگی امکانپذیر است.
آیا برای درمان تنگی فک بالا به جراحی فک نیاز داریم؟
در بسیاری از افراد، فرایند ارتودنسی به درمان های جانبی نیاز دارد. برای مثال، ممکن است وضعیت فکین بالا و پایین به گونه ای باشند که جراحی فک را ضروری سازد. در چنین مواردی مراجعه به یک پزشک جراح فک، دهان و صورت الزامی است.
از سوی دیگر، ممکن است فرد پس از اتمام دوره ارتودنسی و استفاده از دستگاه هایرکس، به جراحی فک نیاز پیدا کند. این موضوع تنها به تشخیص متخصص ارتودنسی و متخصص فک، دهان و صورت، انجام می گیرد. توجه به میزان ناهنجاری های دندانی و فکی نقش بسزایی در تعیین روش های درمان تنگی فک بالا خواهد داشت.
گاهی در افرادی که تحت درمان تنگی فکی بالا با ارتودنسی قرار می گیرند، زبان نسبت به حالت عادی بزرگتر است. در چنین مواردی، یک جراح متخصص فک، دهان و صورت، از طریق جراحی، اندازه زبان را اصلاح خواهد کرد. جراحی زبان باید از ناحیه میانی آن انجام شود تا حس چشایی فرد آسیب نبیند.
مراقبت های قبل از درمان تنگی فک بالا کدامند؟
گاهی پس از اتمام دوره درمان تنگی فک بالا با ارتودنسی، دندان های ردیف شده مجددا بی نظم می گردند. این مشکل عمدتا در اثر مشکل تنفسی بیمار ایجاد می شود. بنابراین باید قبل از انجام ارتودنسی، اختلال تنفسی درمان گردد. برای درمان مشکلات تنفسی خود، قبل از هر چیز به یک متخصص گوش، حلق و بینی مراجعه کنید.
گاهی هم وجود ناهنجاری های فکی و دهانی باعث ایجاد عوارض جانبی خواهند شد. در چنین مواردی نیز ابتدا این ناهنجاری ها برطرف گردند. پروتروژن دندان های فک بالا، مال اکلوژن و کراس بایت از جمله این موارد هستند که برای درمان آن نیاز به عریض کردن فک بالا خواهد بود.
دکتر بهنام خرمی ، جراح بینی اصفهان – جراح فک اصفهان را در اینستاگرام دنبال کنید.
درمان ارتودنسی برای درمان تنگی فک بالا تا چه زمانی ادامه دارد؟
برای درمان تنگی فک بالا در بزرگسالان، لازم است فرد در مراحل اولیه، هر یک الی دو هفته یکبار به پزشک ارتودنتیست خود مراجعه کند. طی این مراجعات، پزشک از درست پیش رفتن سیر درمان مطمئن می شود. دستگاه هایرکس باید به صلاحدید ارتودنتیست، مدتی در دهان باقی بماند. در واقع، استفاده از این دستگاه تا زمان رسیدن به نتیجه مطلوب ادامه خواهد داشت.
احساس درد در ارتودنسی و درمان تنگی فک بالا در بزرگسالان چگونه است؟
هنگام متصل کردن دستگاه و فعال کردن پیچ آن، درد و فشار زیادی احساس می شود. این درد و فشار کاملا طبیعی است. همچنین ممکن است حالت هایی مانند سوزن سوزن شدن مکان اتصال دستگاه یا در زیر بینی داشته باشد یا اینکه دندان ها حساسیت شدیدی نشان دهند. در هر حال، این گونه حالت ها و ناراحتی ها موقتی بوده و حدود ۱۰ تا ۱۵ دقیقه پس از نصب دستگاه، برطرف خواهند شد.
البته ممکن است احساس درد ناشی از نصب دستگاه به زمان بیشتری نیاز داشته باشد. زیرا حساسیت های دندانی فرد در شروع درمان تنگی فک بالا بسیار شدید خواهد بود.
چه نکاتی باید در طول دوره ارتودنسی رعایت شوند؟
برای پیشگیری از طولانی شدن دوره درمان تنگی فک بالا با ارتودنسی، لازم است از دستگاه هایرکس مراقبت های لازم انجام شود.
برخی از مهم ترین مراقبت هایی که باید در زمان ارتودنسی رعایت شوند، به قرار زیر هستند:
- مراقبت از سیم ها در برابر ضربه و برخورد یا گیر کردن اشیا به آن ها
- حفظ پاکیزگی و استفاده از دهانشویه، مسواک و نخ دندان به طور منظم
- پرهیز از خوردن مواد خوراکی سفت و سخت که موجب آسیب رساندن به سیم دندان ها می شود
صفحه ی دکتر بهنام خرمی را در کلینیک 24 مشاهده نمایید.
مطالب پیشنهادی سایت دکتر بهنام خرمی (بهترین جراح بینی اصفهان):