علل بروز دندان قروچه چیست؟
علت دندان قروچه در خواب بزرگسالان و یا حتی بیداری آن ها می تواند شامل موارد زیر باشد:
- می‌تواند به دلیل استرس، خشم، هیجان و یا اضطراب باشد.
- از عوارض مصرف برخی داروهای افسردگی می‌توان به دندان قروچه اشاره کرد.
- گاهی به دلیل مشکلات تنفسی در خواب دچار دندان قروچه می‌شویم.
- ممکن است از عوارض بیماری پارکینسون باشد.
- می‌تواند از علائم بروز بیماری‌های اعصاب و روان یا بیماری‌هایی که مربوط به عضلات فک و صورت است، باشد.
- نامرتبی و درست قرار نگرفتن دندان‌ها روی یکدیگر .
- داشتن شخصیت تهاجمی، رقابتی یا بیش فعال
- ریفلاکس معده
انواع بروکسیسم یا دندان قروچه
دندان قروچه یک بیماری غیرارادی در خواب شناخته می شود. اما گاهی اوقات احتمال بروز این عارضه در بیداری و به صورت ارادی هم وجود دارد. به‌طور کلی می توان بروکسیسم را شامل دو حالت دانست:
-
بروکسیسم بیدار
دندان قروچه بیدار با ساییدن و فشار دادن دندان ها بر روی هم در طول روز رخ می دهد. علت اصلی این عارضه استرس، فشار روانی، اضطراب، عصبانیت یا تمرکز شدید روی چیزی است.
در اغلب موارد بروکسیسم بیدار را می توان با توجه بیشتر متوقف کرد و نیاز به درمان جدی ندارد. بهترین راهکار برای از بین بردن این نوع دندان قروچه مدیریت استرس و آموزش راه های آگاهی بخش برای کاهش تعداد دفعات بروز آن است.
-
بروکسیسم خواب
اگر دندان قروچه در خواب رخ دهد، احتمال ایجاد آسیب در فک و دندان ها به دلیل عدم آگاهی از وقوع آن بیشتر است. یکی از بزرگترین مشکلات بروکسیسم در خواب این است که شما از میزان فشار و سایش دندان ها مطلع نیستید و این موضوع می تواند منجر به آسیب شدید همچون سردرد یا شکستگی دندان ها شود.
روش تشخیص دندان قروچه
دندانپزشک به منظور تایید یا رد وجود بروکسیسم، ابتدا وضعیت ماهیچه های فک (TMJ)، دندان ها (سفتی عضلات فک، شکستگی یا لب پر شدن، نحوه روی هم قرار گرفتن آنها) و میزان آسیب لثه را از طریق معاینه فیزیکی بررسی می کند.
سپس با پرسش سوالات در خصوص سلامت دندان ها، وضعیت خواب شما، میزان استرس روزانه، داروهای مصرفی و علائم بروکسیسم، تشخیص نهایی خود را اعلام خواهد کرد. در برخی موارد برای تشخیص دقیق تر، به تصویربرداری رادیولوژی از فک و دندان یا پلی‌سومنوگرافی (تست خواب) نیاز است.
علت دندان قروچه در کودکان می تواند این موارد باشد:
- استرس
- دندان در آوردن
- گریه کردن
علائم دندان قروچه چیست؟
- احساس خستگی در عضلات فک در هنگام بیدار شدن از خواب
- دردهای شدید و طولانی مدت در فک و صورت
- احساس خستگی و خواب آلودگی در طول روز
- شکسته شدن غیر عادی قسمتی از دندان‌ها یا پریدگی لبه دندان‌ها
- سر درد و گوش درد
- لق شدن دندان
- تورم و خونریزی لثه
- متورم شدن فک پایین
- حساس شدن دندان‌ها به سرما و گرما
- صدای زیاد به هم ساییدن دندان‌ها در طول شب که اطرافیان متوجه آن می‌شوند.
دکتر بهنام خرمی ، جراح بینی اصفهان – جراح فک اصفهان را در اینستاگرام دنبال کنید.
عوارض براکسیسم چیست؟
دندان قروچه می‌تواند عوارض خفیف و یا خطرناکی داشته باشد که این عوارض عبارتند از:
- از بین رفتن مینای دندان در اثر ساییدگی دندان‌ها بر روی همدیگر
- آسیب به مینای دندان باعث حساس شدن دندان‌ها به سرما و گرما می‌شود.
- می‌تواند باعث سردرد و گوش درد شود.
- در صورتی که فرد دندان پرشده داشته باشد، با ساییدن دندان‌ها روی هم ممکن است مواد پرکننده‌ی دندان بشکنند.
درمان دندان قروچه چیست؟
اگر دندان قروچه زود تشخیص داده شود، می‌توان با یافتن علت اولیه و رفع آن، این مساله را نیز درمان کرد. اما اگر دیر شده باشد، به صورت یک عادت درخواهد آمد و حالا باید آن را با روش‌های اصلاح عادتی، درمان کرد، اما در اینجا به چند روش درمانی اشاره می‌کنیم:
- استفاده از محافظ و یا گارد دهانی که روی دندان‌ها قرار می‌گیرد و از سایش آنها به یکدیگر جلوگیری می‌کند.
- استفاده از دستگاهی به نام بیوفیدبک که روی سر قرار می‌گیرد و با حس کردن انقباض عضلات صورت هنگام دندان قروچه صدایی تولید می‌کند.
راه‌های دیگری برای درمان آن وجود دارد که در صورت تشخیص علت به درمان می‌پردازیم.
- اگر دلیل مشکلات مربوط به خود دندان‌ها باشد با اقداماتی همچون پر کردن دندان و بر طرف کردن مشکلات دندان از دندان قروچه رها می‌شوید.
- استفاده از روکش دندان برای درمان دندان قروچه شدید که باعث ساییدگی دندان‌ها می‌شود.
- در صورت بروز به علت استرس، دندانپزشک با دادن مشاوره و آرام کردن بیمار و تشویق او به حفظ آرامش خود به درمان دندان قروچه می‌پردازد.
- در صورتی که از عوارض ناشی از مصرف برخی داروها باشد با تعویض دارو و یا راهکارهای برای جلوگیری از آن می‌توان دندان قروچه را درمان کرد.
راه‌های جلوگیری براکسیسم چیست؟
- کنترل استرس و غلبه بر خشم خود که در این مورد مراجعه به یک مشاور می‌تواند کمک زیادی به شما بکند.
- از مصرف مواد حاوی کافئین مثل قهوه، کاکائو و نوشابه خودداری کنید و یا مصرف آنها را محدود کنید.
- مصرف نوشیدنی‌های الکی باعث بیشتر شدن دندان قروچه می‌شود.
- جویدن مداوم آدامس و یا حتی مواد غیر خوراکی.
- از ساییدن دندان‌ها به هم جلوگیری کنید. برای جلوگیری از این کار می‌توان زبان خود را بین دندان‌ها نگه داشته. به این صورت عضلات آرواره استراحت می‌کنند و تکان نمی‌خورند.
- شب‌ها یک پارچه گرم روی گونه‌ها (کمپرس داغ) قرار دهید تا عضلات آرواره آرام باشند.
صفحه ی دکتر بهنام خرمی را در کلینیک 24 مشاهده نمایید.
مطالب پیشنهادی سایت دکتر بهنام خرمی (بهترین جراح بینی اصفهان – جراح فک اصفهان):