درمان و رفع انسداد بینی با جراحی
انسداد بینی یک عارضه ی نسبتا شایع است. افراد مبتلا به انسداد بینی، برای نفس کشیدن از طریق بینی خود دچار مشکل می شوند. این امر آن ها را مجبور به نفس کشیدن از طریق دهان کرده که باعث خشک شدن دهان می شود. در بسیاری از افراد، علائم این عارضه در طول شب که فرد خوابیده است شدید تر شده و باعث سلب آرامش آن ها در طول خاب می شود.
انسداد بینی ممکن است به دلایل زیادی ایجاد شود از جمله آلرژی و پولیپ بینی. یک علت بسیار شایع دیگر برای انسداد بینی، باریک بودن راه های هوایی بینی است. باریک بودن این راه ها معمولا در اثر مشکلات مربوط به تیغه و شاخک بینی می باشد.
تیغه و شاخک بینی، اجزای طبیعی آن می باشند. تیغه ی بینی، ساختاری است که راه هوایی بینی را به دو قسمت چپ و راست تقسیم می کند. انحراف بینی وقتی روی می دهد که این تیغه کج شده باشد.
شاخک های بینی نیز در درون آن و در کنار تیغه ی بینی قرار دارند. معمولا در بین تیغه و شاخک های بینی فضایی برای عبور هوا وجود دارد. شاخک های بینی در صورت بزرگ بودن بیش از حد می توانند باعث انسداد بینی شوند. در بینی چندین نوع مختلف از این شاخک ها وجود دارد. آن هایی که بیشترین تاثیر را بر عبور هوا از بینی می گذارند، شاخک های تحتانی نام دارند.
تصویر زیر، تیغه و شاخک تحتانی بینی را در سمت چپ بینی نشان می دهد :
روش های جراحی رفع انسداد بینی
-
جراحی تیغه ی بینی
تیغه ی بینی از غضروف و استخوان ساخته شده است. این استخوان و غضروف، توسط لایه ای نازک به نام لایه ی موکوزی احاطه شده اند. این لایه مانند پوست در درون بینی عمل کرده و از استخوان و غضروف ها محافظت می کند. این غشا همچنین به مرطوب نگاه داشتن سطح درونی بینی کمک می کند.
زمانی که فرد دچار انحراف بینی بوده و تیغه ی بینی او کج باشد، یک یا هر دو طرف بینی ممکن است مسدود شوند. در این موارد می توان به کمک جراحی، تیغه ی بینی را تعمیر کرده و جریان هوا را به حالت عادی باز گرداند.
جراحی برای تعمیر تیغه ی بینی کج، سپتوپلاستی نام دارد. بیشترین استفاده از سپتوپلاستی، در رفع انسداد بینی است. در برخی موارد نیز، سپتوپلاستی جزئی ضروری از یک جراحی دیگر مانند جراحی سینوس ها و یا عمل برداشت تومور بینی، می باشد. در طول سپتوپلاستی، جراح سعی می کند که استخوان و غضروفی که باعث کجی تیغه ی بینی شده اند را صاف کند.
اما امروزه در اغلب موارد، پزشکان جراح از تکنیک‌های آندوسکوپی بینی برای این جراحی استفاده می‌کنند تا بتوانند مجاری سینوس‌ها را با دقت و وضوح بیشتری ببینند و نیازی به ایجاد برش‌های خارجی بر روی صورت هم نداشته باشند. در نتیجه شدت ورم، خونریزی و ناراحتی ناشی از جراحی کاهش پیدا میکند و دوره بهبودی بعد از عمل جراحی سینوس هم خیلی کوتاه‌تر میشود.
سپتوپلاستی عملی است که در اتاق عمل و تحت بی حسی انجام می شود. این عمل معمولا با بیهوشی عمومی انجام می شود ولی پزشک می تواند به شما کمک کند که در مورد استفاده از بیهوشی عمومی و یا بی حسی موضعی تصمیم مناسبی بگیرید. این عمل معمولا به صورت سر پایی انجام می شود که یعنی بیمار نیازی به بستری شدن در بیمارستان در طول شب ندارد.
ممکن است در طول مدت زمان بهبودی، اسپلینت و یا بسته های مخصوصی را در درون بینی فرد قرار دهند. در برخی موارد نیز چیزی به جز چند بخیه ی جذبی، در درون بینی باقی نخواهد ماند. جراح به شما خواهد گفت که آیا اسپلینت و یا بسته های مخصوص در درون بینی شما قرار خواهند گرفت یا خیر و این که چه مدت زمان نیاز به ماندن آن ها در بینی است.
-
جراحی شاخک های بینی
شاخک ها ساختار هایی روی دیواره های بینی و در سطح درونی آن می باشند. آن ها مانند برآمدگی های بافتی در درون بینی وجود دارند. شاخک ها به گرم و مرطوب شدن هوای عبوری از درون بینی کمک می کنند. شاخک های تحتانی اگر بزرگ شوند می توانند راه های هوایی را مسدود کنند. تصاویر زیر نشان می دهند که چگونه بزرگ شدن شاخک های تحتانی و چسبیدن آن به تیغه ی بینی می تواند راه های هوایی را مسدود کند.
شاخک ها از استخوان و بافت نرم ساخته شده اند. هر کدام از این بافت ها (استخوان و یا بافت نرم) می توانند بیش از اندازه بزرگ شوند. در بیشتر بیماران، به هنگام التهاب شاخک های بینی، بزرگ شدن بافت نرم مشکل اصلی می باشد. هنگامی که شاخک ها بزرگ شدند، به آن ها شاخک های های هیپرتروفیک می گویند.
راه های زیادی برای کوچک کردن اندازه ی شاخک های بینی وجود دارند. جراحی معمولا با نام عمل کاهش یا عمل برداشتن شاخک شناخته می شود. جراحی برای رفع انسداد بینی را می توان در مطب و یا اتاق عمل انجام داد. در بسیاری از موارد، جراحی شاخک ها به همراه سپتوپلاستی و همزمان انجام می شوند.
مهم است که برای رفع انسداد بینی یک شاخک را نباید به طور کامل برداشته شود چرا که این کار می تواند در عملکرد سیستم شاخک های بینی اختلال ایجاد کند. برداشتن کامل یک شاخک می تواند منجر به خشک و خشن شدن بینی گردد.
برخی از اعمال جراحی کوچک کننده ی شاخک ها، می توانند این کار را بدون برداشتن استخوان و بافت انجام دهند. در این روش ها، قسمتی از شاخک را به و سیله ی یک دستگاه مخصوص گرم می کنند. با گذشت زمان، در بافت حرارت دیده، بافت اسکار شروع به تشکیل می کند و باعث کوچک شدن اندازه ی شاخک می شود.
در دیگر روش های دیگر برای رفع انسداد بینی، قسمتی از شاخک را بر می دارند. حائز اهمیت است که قسمتی از شاخک باقی بماند تا بتواند هوای عبوری از بینی را گرم و مرطوب کند. یک عمل جراحی برای رفع علت پولیپ بینی به نام برداشتن زیر مخاطی است که، عملی شایع برای درمان شاخک های بزرگ شده می باشد. در طی این عملیات، مخاط شاخک دست نخورده باقی می ماند ولی مواد درون شاخک برداشته می شوند. با بهبود شاخک، اندازه ی آن نسبت به قبل از عمل جراحی بسیار کوچک تر خواهد بود.
مطالب پیشنهادی و خواندنی دکتر بهنام خرمی – جراح فک اصفهان :
