جراحی فک چیست؟

کسانی که عمل جراحی فک و صورت برای آن ها سودمند است افرادی هستند که وضعیت گاز گرفتن آنها به خاطر قرارگیری نادرست دندان ها و یا فک ها بر روی یکدیگر دچار مشکل است. توسعه ساختار فک و صورت در انسان یک فرآیند آهسته و تدریجی است. در طول این فرآیند طولانی، ممکن است میزان رشد فک بالا و پایین با یکدیگر متفاوت باشد و به این ترتیب باعث ایجاد مشکلات فراوان برای فرد و نیاز به جراحی فک و صورت باشد . عدم قرارگیری مناسب فک ها می تواند بیمار را از جویدن صحیح غذا، صحبت کردن صحیح و تنفس مناسب محروم نماید. تقارن در فک ها از اهمیت فراوانی برخوردار است و عدم تقارن فک می تواند مشکلات روانی و احساسی نیز در فرد بیمار به همراه داشته باشد. مشکلات موجود در حوزه های زیر می تواند نشان دهنده وجود نیاز به انجام عمل جراحی فک پایین و یا بالا باشد:

• مشکلات مربوط به جویدن، گاز گرفتن، یا بلعیدن غذاها
• ظاهر نامتقارن صورت
• عقب رفتگی چانه که نیاز به جرتحی فک و چانه دارد
• جلو بودن فک
• نمایش بخش زیادی از لثه ها در زمان لبخند زدن (لبخند لثه ای)
• عدم توانایی قرارگیری لب ها بر روی یکدیگر بدون وارد کردن فشار
• عدم تماس دندان های جلوی بالا و پایین فک در حالت عادی
• قطع تنفس در خواب یا وجود سایر مشکلات تنفسی در زمان خواب

علت

از مهمترین علت جراحی فک و دهان قرارگیری نا مناسب دندان ها در کنار یکدیگر می تواند نیروی زیاد و مخربی را در بین پنج عضله قوی کنترل کننده باز و بسته کردن فک ایجاد کند. این عضلات می توانند نیروی زیادی را در زمان دندان قروچه، ساییدن دندان ها به هم یا جویدن غذا در دهان ایجاد نمایند. عدم قرارگیری مناسب دندان ها در کنار یکدیگر در صورت درمان نشدن می تواند بطور جدی به عملکرد و زیبایی ظاهری دندان ها به روش های مختلف آسیب وارد کند و برای مثال می توان موارد زیر را نام برد:

• فرسایش دندان: در صورتی که دندان ها دچار مشکل پیش دندانی باشند، فشار و فرسایش در بین دندان ها به نحو مناسب پخش نمی شود. این موضوع می تواند باعث ایجاد مشکل برای مفصل فک پایین، ابتلا به سر درد های میگرنی، و در نهایت از بین رفتن دندان شود.
• درد مزمن فک، عضلات و سر درد: عدم قرارگیری مناسب دندان ها در دهان می تواند عملکرد عضلات صورت را تحت تاثیر قرار دهد. در برخی موارد، غضروف هلالی که به عنوان یک میانجی بین استخوان های فک عمل می کند، می تواند باعث ایجاد درد هنگام حرکت این استخوان ها شود.
• لق شدن دندان: هنگامی که فشار غیر متوازن بطور مداوم به خاطر وجود پیش دندانی به دندان ها یا بافت نرم اطراف آنها وارد شود، ممکن است دندان های مجاور لق شده و از حفره خود خارج شوند. این مشکل می تواند باعث ایجاد درد و کاهش سطح عملکرد مناسب دندان ها در دهان شود، البته این مشکل با اقدامات دندانپزشکی و جراحی فک و صورت قابل ترمیم می باشد.
• حساسیت دندان: با آسیب دیدن دندان ها با گذشت زمان، مینای دندان نازک تر می شود و به این ترتیب اعصاب دندان سطح حفاظت کمتری خواهند داشت. این فقدان حفاظت می تواند باعث ایجاد درد شدید در زمان خوردن غذاهای گرم یا سرد شود.
• مشکل در بلع، جویدن یا گاز گرفتن غذا: هر کدام از این مشکلات می تواند با درد در عضلات و یا عدم قرار گیری مناسب استخوان فک بالا و پایین همراه باشد.

نحوه انجام

آماده سازی فرد بری عمل جراحی فک تقریباً همواره شامل یک دوره مقدماتی بین نه تا چهارده ماه برای انجام درمان های ارتودنسی و استفاده از براکت ها است و لازم است تاکید شود که این درمان های ارتودنسی یک جزء اصلی در موفقیت روش درمان جراحی فک و صورت می باشد. ابزارهای ارتودنسی قبل از عمل جراحی از دهان خارج نمی شوند و در حقیقت می توانند به عنوان ابزارهای جانبی به جراح دندانپزشک در زمان عمل جراحی کمک نمایند. علاوه بر این، در این رابطه معمولاً یک دوره ارتودنسی پس از عمل جراحی وجود دارد که این دوره با توجه به شرایط خاص هر بیمار متفاوت است. امروزه، عمل جراحی فک یک روش جراحی رایج است که بر روی افراد مختلف انجام می شود. برای انجام این عمل جراحی بیمار اغلب در روز عمل توسط دکتر خود پذیرش می شود و نتایج حاصل از آن در اکثر موارد موفقیت آمیز می باشد. با استفاده از معجزه ارائه شده به واسطه تکنولوژی مدرن، این روش جراحی فک امروزه بیشتر از هر زمان دیگر انجام شده و در طول یک ماه کامل می شود. قبلاً رایج بود که پس از این عمل جراحی دندان ها برای مدت نزدیک به هفت هفته با سیم بسته شوند. اگر شما با بیمارانی که تجربه استفاده از سیم کشی دندان را پس از این عمل داشته اند صحبت کنید متوجه می شوید که این موضوع بزرگترین ناراحتی و مشکل آنها پس از انجام عمل جراحی بوده است. امروزه، سیم کشی دندان ها به ندرت برای بیماران انجام می شود و بیمار اغلب می تواند پس از عمل جراحی فک و دهان تقریباً بلافاصله حرکت های عادی فک همچون صحبت کردن، خمیازه کشیدن، و سرفه کردن را داشته باشد. تنها محدودیت های مربوط به عملکرد فک که هنوز نگرانی اکثر بیماران است مربوط به لزوم استفاده از رژیم غذایی نرم برای یک دوره طولانی پس از عمل جراحی است. دلیل استفاده از این نوع غذا وارد نشدن فشار به فک در طول این دوره برای بهبود و ترمیم استخوان است (در این حالت معمولاً برای چهار تا شش هفته از پوره سیب زمینی یا املت تخم مرغ باید بطور دائم در رژیم غذایی استفاده شود).

در مورد اینکه جراحی فک چگونه انجام می شود، اغلب بیماران بیان می کنند که قرار است «استخوان فک آنها شکسته شود». دکترها اغلب دوست ندارند از واژه «شکستگی فک» برای این عمل جراحی استفاده شود، زیرا می تواند یک ایده نادرست را در ذهن بیمار درباره سخت بودن و شدید بودن این عمل جراحی ایجاد کند. در این حالت امکان ایجاد درک مناسب نسبت به این عمل جراحی فک برای بیماران دشوار است. به همین خاطر بهتر است برای تشریح این عمل جراحی از عبارت «تنظیم مجدد فک بیمار» استفاده شود. با توجه به این عبارت بهتر می توان ماهیت روش درمانی مورد استفاده در این عمل جراحی فک را توضیح داد. برای انجام این عمل جراحی همه جراحان بطور دقیق از تحلیل های اسکلت بدن، رسم نقشه آن، جراحی های ساختگی روی مدل های پلاستیکی و حتی نرم افزارهای شبیه سازی کامپیوتری استفاده می کنند. با انجام این فعالیت ها قبل از عمل جراحی فک، دکتر جراح می تواند الگوی دقیق از آنچه در طول عمل جراحی روی وضعیت فک ها انجام می شود را در اختیار داشته باشد. به این ترتیب هنگامی که شما به اطاق عمل منتقل می شوید، عمل جراحی زیبایی فک مورد نیاز برای شما بطور دقیق مشخص و از قبل برنامه ریزی شده است و برای انجام آن فقط نیاز به وجود تجربه معمول در ارتباط با عمل جراحی می باشد.

با استفاده از ابزارهای دارای تکنولوژی بالا به همراه تکنیک های جراحی فک مناسب محل قرارگیری استخوان فک بطور دقیق تنظیم شده و با استفاده از پیچ های بسیار ریز، سینی ها و یا سیم ها در محل محکم می شود. این پیچ ها و سینی های مخصوص فقط بطور موقت برای قرارگیری و تثبیت موقعیت استخوان های فک در محل جدید مورد استفاده قرار می گیرد. به خاطر سابقه طولانی این عمل و انطباق پذیری آن با بافت بدن، به ندرت نیاز به برداشتن ابزارهای استفاده شده در این عمل جراحی فک و صورت در آینده وجود خواهد داشت.

نوعی ناهنجاری مادرزادی است که در دو حالت منفرد و همراه با شکاف کام مجموعا 3/2ناهنجاری های اصلی صورت را تشکیل میدهد این ناهنجاری ها به دو صورت غیر سندرومی و سندرومی وجود دارد که در حالت سندرومی این نا هنجاری جزئی از یک بیماری می باشد بروز این ناهنجاری مشکلات فراوانی از نظر تکلموعملکردو…پدید می آوردو علاوه بر ان مشکلات فراوانی از نظر روحی-روانی و مالی برای والدین بوجود می آید. درمان این ناهنجاری به صورت تیمی بوده و نیاز به یک گروه درمانی تخصصی و کار آزموده داردکه از متخصصین مختلف از جمله جراحان پلاستیک متخصص گوش حلق بینی و دندان پزشک و کفتار درمان تشکیل شده است .

شکاف لب و کام در حدود 1در1000تولد صورت گرفته و برای مقابله و معالجه آن به تجربیات دارویی، جراحی و دندانپزشکی نیاز است. تاکنون هیچ راه تضمینی برای جلوگیری ازتولد کودک با شکاف لب یاکام پیدا نشده است.چندین راه برای پایین آوردن احتمال تولد کودکی با شکاف لب یا کام وجود دارد. راه اول گذراندن یک بارداری سالم و تا حد امکان استفاده نکردن از مشروبات الکلی،سیگار و مصرف ویتامین هایی مثل اسید فولیک قبل ازتولد در حین بارداری می باشد.اگرچه مطالعاتی درزمینه بررسی کارایی این رفتارهادرکاهش وتعداد دقیق کودکان متولد با شکاف کام و لب وجود ندارد، ولی مطالعات انجام شده نشان می دهد رفتارهای فوق می تواند احتمال ابتلا را کاهش دهد. مشکلات گفتاری در بیماران با شکاف کام پیچیده ومختص به فرد است. بعضی از مشکلات گفتاری با گفتار درمانی حل می شوند و بعضی از موارد نیازمندترکیبی از گفتار درمانی و جراحی هستند و به طور کلی، بهترین تشخیص این مشکلات توسط تیمی که شامل گفتار درمانگر و جراح است امکان پذیر است .

شکاف لب و کام یک بیماری چند عاملی است، بدین معنا که عوامل ژنتیکی همراه با سایر عوامل باعث می شود که یک بیمار با شکاف کام متولد شود. ظاهرا شرایط بارداری مادر می تواند تا حدودی عوامل ژنتیکی را تغییر دهد چیزی که اتفاق می افتد این است که نواحی لب و سقف دهان به هم نمی رسند و بسته نمی شوند، این مشکل می توانددر یک طرف یا هر دو طرف انجام شود،یااین که شکاف کامل باشد یا فقط قسمتی از لب یا دهان را در بر گیرد.همه افراد با شکاف لب برای تداوم زندگی نیاز به جراحی ندارند. هر چند بدون وجود نوعی تدبیر گفتار فرد هرگز به صورت عادی تکامل پیدا نمی کند. روش قابل استفاده، قرار دادن یک مسدود کننده (obturator) در فاصله شکاف یا بستن شکاف با بافت قابل دسترسی کام است.

اکثر مردم ترجیح می دهند که به جای مسدود کننده (پلاک ارتودنسی)از بافت قابل دسترسی کام استفاده شود، استفاده از obturatorدر بیماران در حال رشد ساده نیست به همین دلیل از طریق جراحی آن ناحیه را می پو شانند. گزارش شده است حتی د بیمارانی که در نقاطی از دنیا زندگی می کنند که امکان جراحی در آنجا وجود ندارد نیز قابلیت غذا خوردن حتی با وجود مشکلات کام افزایش یافته است، اگرچه در این بیماران گفتار به صورت عادی تکامل نمی یابد. زمان جراحی برای ترمیم کام متفاوت است.این مسئله به وزن و اندازه بیمار و عرض شکاف کام بستگی دارد. به طور کلی اگر ممکن باشد اکثرجراحان تلاش می کنند قبل از اینکه بیمار شروع به سخن گفتن مقدماتی کند، شکاف کام را ببندند.معمولاچندهفته بعداز جراحی بیمار توسط جراح ویزیت می شودتا از ترمیم مناسب ناحیه جراحی اطمینان پیدا کند. بعد از اقدامات صورت گرفته تیم مورد نظر به طور معمول بیمار را هر6ماه یک بار تا سن 5 سالگی پیگیری می کنند که پیشرفت گفتاری را هم بتوانند تحت نظر داشته باشند.

بعد از 5 سالگی اکثر بیماران با فواصل سالیانه پیگیری می شوند چون در حال رشد و تکامل هستند. اگر کودک فقط شکاف لب یا کام داشته باشد (و هیچ مشکل دیگری بجز شکاف کام و لب نداشته باشد) می تواند بخورد و بیاشامد و از نظر رشد و نمو در یک منحنی رشدی مناسب قرار گیرد. اگر وزن آنها کاهش پیدا کند و روی منحنی رشد تاثیر بگذارد به عوض اینکه فکر کنیم به خاطر شکاف کام است،باید در مورد آن تحقیق کرد. اکثر، اوقات کودکان تا حدود سن 6 سالگی در مورد بد شکلی های صورتی یا جای زخم آنها عکس العمل روانشناسی نشان نمی دهند.

بعد از این دوره آنها احساسات بیشتری نسبت به سوالاتی که در این زمینه از آنها می شود نشان می دهند و بیشتر اوقات ضروری است تا والدین، دانش آموزان و معلمان را در مورد شکاف لب توجیه کنند، مطالعات انجام شده نشان می دهدکه کودکان با شکاف کام ولب از نظر رشد روانی بمانند کودکان طبیعی هستند. همچنین تحقیقات دیگری وجود دارد که نشان می دهد بچه های دارای شکاف کام ولب مشکلات روان شناختی بیشتری نسبت به هم سن وسالان خود که در این موقعیت قرار نگرفته اند، دارند.نحقیق از بیماران که در سنین 40 و بالاتر هستند نشان می دهد،افرادی با مشکل خود سازگاری خوبی پیدا کرده بودند در گذشته شدیدا از طرف خانواده حمایت می شدند و احساس می کردند که دارای مکانی مطمئن و راحت برای صحبت کردن در مورد موقعیتشان و گرفتن پاسخ سؤالاتشان نسبت به مشکلشان هستند.بنابراین مهمترین قسمت تمام این مراقبت ها و درمان ها این است که والدین خود را ملزم بدانند و محیطی مناسب را برای این کودکان در حال رشد ایجاد کنند.

چربی که به آن لیپو اینجکشن گفته می شود، با تعابیری همانند لیپو لیفتینگ همراه بوده است. این عمل در زمانی اتفاق می افتد که بخواهیم چربی را از نقطه ای گرفته و به نقطه ای دیگر انتقال دهیم. این عمل در ابتدای کار در محلهایی که باید خطوط بدن مشخص شود، عملی می گردد که طبیعتاً با این کار یا مقداری از چربی گرفته شده و به جای دیگری انتقال داده شده و تزریق می گردد تا بدن فرم شکیل خود را باز یابد. کاهش میزان ضعیفی چربیهای صورت در اثر کهولت سن و حجیم کردن آنها از جمله این عمل است.
با افتادگی بافتها و بروز چین و چروکهای ناخواسته و عمیق شدن آنها، نه تنها با کشیده شدن پوست صورت می تواند درمان شوند، با تزریق چربی به آن نواحی نیز می توان از حالت پیری ظاهر کاست و صورت را حجیم تر و جوانتر ساخت.
این عمل غالباً در کنار کشیده شدن پوست صورت به حالت ترکیبی انجام می گیرد. در این شرایط علاوه از اینکه چربی از بین نمی رود بلکه جایی برای مصرف پیدا می کند. در این روش چربی به وسیله عمل لیپوساکشن گرفته شده و در هر جایی که چربی زیاد است، برداشته می شود. مقدار گرفته شده به وسیله سیستم تزریق به جاهایی که لازم است تزریق می شود. البته میزان گرفتن چربی با میزان مصرف تزریقی آن ارتباط دارد. این عمل نسبت به حجم عملیاتی می تواند به صورت بیهوشی موضعی و یا کامل انجام گیرد. بعد از عمل ناراحتی چندانی مشهود نیست که فرد شکایتی از آن داشته باشد.
در محلهای تزریق شده تورم و کبودی متظاهر خواهد شد که این نشانه ها در عرض 7 تا 10 روز برطرف می شوند. بعد از عمل تزریق حدود 6 ماه طول می کشد که نیمی از چربی از سوی بدن جذب شود و نیم دیگر آن ماندگار خواهد بود.
در جریان عمل تزریق میزان جذب چربی از سوی بدن بسیار اندک بوده و فرد می تواند 3 تا 5 روز بعد از تحقق یافتن عمل با هواپیما سفر نماید و مابین 4 تا 7 روز می تواند به کارهای روزمره و عادی خود بپردازد.