یكی از مشكلاتی كه در سنین بحرانساز، یعنی در سنین ازدواج، مورد توجه جدی قرار میگیرد؛ ظاهر ناخوشایند آثار زخمهای صورت است كه عمدتا توسط جوشهای چركی و عمیق صورت و یا در اثر عواملی مانند آبله مرغان و جراحات پوستی ناشی از ضربه و تصادفات یا بیماریهای دیگر بهوجود میآید.

اگر چه جوشگاههای پوستی از نظر دیگران میتواند خیلی خفیف و نامشخص باشد ولی با این حال، برای خود بیمار بسیار قابل توجه است که آیامیشود از آنها پیشگیری کرد؟
پیشگیری از ایجاد اسكار (جوشگاه) بسیار سادهتر از درمان است؛ لذا در اكثر موارد، تاكید بر درمان طبی زودرس و طولانی تا پایان بیماری است. در جوش غرور جوانی، اسكارها میتوانند از سوراخهای كوچك كه ممكن است با سوراخهای گشاد غدد چربی پوست اشتباه شوند تا ضایعات آبلهای شكل بزرگ و عمیق وجود داشته باشند. این جوشگاهها میتوانند صورت، پشت، سینه و حتی بازوها را گرفتار کرده و فرو رفته یا برآمده باشند.

راه درمان آن چیست؟
روشهای مختلف درمان اسكار یا جوشگاههای صورت عبارتاند از: تراشیدن پوست، استفاده از لیزر CO2، عمل جراحی برداشتن اسكار، برآمده كردن پوست و گرافت پوستی، تزریق مواد پركننده اسكار و پیلینگ یا لایهبرداری پوست كه براساس شدت و گستردگی ناهنجاری پوست در افراد مبتلا میتوان روش مناسب را انتخاب كرد.

سایش پوست هم موثر است؟
در روش درم آبریژن به وسیله عمل تراش پوست لایه سطحی پوست ساییده شده و در نتیجه لایه زیرین پوست كه ظاهر صافتر و شفافتری دارد، جایگزین آن میشود. همچنین لایه زاینده پوست تا مدت 6 ماه بعد فعالتر بوده و سرعت رسیدن سلولهای عمقی پوست به سطح پوست بیشتر شده و كلاژنسازی در ناحیه درم فعالتر شده و استحكام درم بیشتر میشود.

كلیه این اتفاقات باعث كم شدن عمق اسكار (جوشگاه)و فرورفتگی پوست یا از بین رفتن آن میشود. استفاده از كرمهای مخصوص كه قبل از عمل باعث تحریك پوست و لایهبرداری میشود، چند هفته قبل از عمل ضروری بوده و باعث سریعتر شدن ترمیم پوست پس از عمل ساییدن پوست میگردد.

چه مراقبتی لازم است؟
پس از عمل با پانسمان مخصوص روی پوست پوشانده شده و بعد از 2 تا 4 روز، پانسمان برداشته میشود و پس از دو هفته بیمار میتواند با استفاده از وسایل ضدآفتاب به محل كار خود برود. البته تا مدت 6 ماه بیمار نباید در معرض مستقیم نور آفتاب قرار بگیرد. بیماران كه سابقه عفونت تبخال و یا سابقه عدم ترمیم زخم دارند و همچنین كسانی كه قرص اكوتان مصرف میكنند، باید قبل از عمل به پزشك اطلاع دهند.

جراحی هم گاهی لازم است؟
بعضی مواقع جوشگاههای عمیق پوست صورت را با عمل جراحی برداشته و محل را بخیه میزنیم. در برخی بیماران لازم است اسكارهای عمیق توسط تزریق كلاژن پر شده و یا در بعضی موارد پیوند پوست از پشت گوش به ناحیه فرو رفته پوست انجام میشود. انواع مختلف پیلینگ، به تنهایی یا همراه ساییدن پوست برای بهبود جوشگاههای سطحی و التهابی پوست انجام میشود كه این عمل اگر همراه با مصرف طولانی مدت اسیدهای رتینوییك و تركیبات آلفاهیدروكسیاسید باشد، بهخصوص در افراد با پوست سفید و روشن نتایج خوبی دارد.

لیزر چه تاثیری در جای جوش دارد؟
امروزه از لیزر دیاكسیدكربن، در درمان اسكارهای پوستی نیز استفاده شده است كه نتایج خوب بوده و با عمل ساییدن پوست قابل مقایسه است و عوارض محدودی گزارش شده است.

با تیرگی جای جوشها چه کنیم؟
درمان تیرگی پس از التهاب ناشی از جوشهای دستكاری شده، مشكل و طولانی است و برای حصول نتایج قابل قبول، 6 تا 12 ماه وقت لازم است. استفاده روزانه از ضدآفتابهای با طیف وسیع بخش مهمی از درمان است. انواع متفاوتی از كِرِمهای موضعی در درمان تیرگی پس از التهاب استفاده میشود كه شامل كرمهای هیدروكینون، ترتینویین، اسیدگلیكولیك و آزلاییكاسید است. استفاده از پیلینگهای شیمیایی در به دست آمدن نتایج عالی نیز موثر است.

درمانهای دیگر؟
سایر درمانها شامل استفاده از تریكلرواستیكاسید و كرایوتراپی سطحی با نیتروژن مایع است كه البته در افرادی با پوست تیره به دلیل احتمال ایجاد اسكار (جوشگاه) بهتر است انجام نشود. استفاده از كِرِمهای پوشاننده برای مناطق درگیر نیز میتواند از لحاظ ظاهری برای فرد موثر باشد. رتینآلدیید و یا اسیدگلیكولیك نیز میتواند در درمان تیرگی پس از التهاب در مورد جوش صورت استفاده شود.

نوعی ناهنجاری مادرزادی است که در دو حالت منفرد و همراه با شکاف کام مجموعا 3/2ناهنجاری های اصلی صورت را تشکیل میدهد این ناهنجاری ها به دو صورت غیر سندرومی و سندرومی وجود دارد که در حالت سندرومی این نا هنجاری جزئی از یک بیماری می باشد بروز این ناهنجاری مشکلات فراوانی از نظر تکلموعملکردو…پدید می آوردو علاوه بر ان مشکلات فراوانی از نظر روحی-روانی و مالی برای والدین بوجود می آید. درمان این ناهنجاری به صورت تیمی بوده و نیاز به یک گروه درمانی تخصصی و کار آزموده داردکه از متخصصین مختلف از جمله جراحان پلاستیک متخصص گوش حلق بینی و دندان پزشک و کفتار درمان تشکیل شده است .

شکاف لب و کام در حدود 1در1000تولد صورت گرفته و برای مقابله و معالجه آن به تجربیات دارویی، جراحی و دندانپزشکی نیاز است. تاکنون هیچ راه تضمینی برای جلوگیری ازتولد کودک با شکاف لب یاکام پیدا نشده است.چندین راه برای پایین آوردن احتمال تولد کودکی با شکاف لب یا کام وجود دارد. راه اول گذراندن یک بارداری سالم و تا حد امکان استفاده نکردن از مشروبات الکلی،سیگار و مصرف ویتامین هایی مثل اسید فولیک قبل ازتولد در حین بارداری می باشد.اگرچه مطالعاتی درزمینه بررسی کارایی این رفتارهادرکاهش وتعداد دقیق کودکان متولد با شکاف کام و لب وجود ندارد، ولی مطالعات انجام شده نشان می دهد رفتارهای فوق می تواند احتمال ابتلا را کاهش دهد. مشکلات گفتاری در بیماران با شکاف کام پیچیده ومختص به فرد است. بعضی از مشکلات گفتاری با گفتار درمانی حل می شوند و بعضی از موارد نیازمندترکیبی از گفتار درمانی و جراحی هستند و به طور کلی، بهترین تشخیص این مشکلات توسط تیمی که شامل گفتار درمانگر و جراح است امکان پذیر است .

شکاف لب و کام یک بیماری چند عاملی است، بدین معنا که عوامل ژنتیکی همراه با سایر عوامل باعث می شود که یک بیمار با شکاف کام متولد شود. ظاهرا شرایط بارداری مادر می تواند تا حدودی عوامل ژنتیکی را تغییر دهد چیزی که اتفاق می افتد این است که نواحی لب و سقف دهان به هم نمی رسند و بسته نمی شوند، این مشکل می توانددر یک طرف یا هر دو طرف انجام شود،یااین که شکاف کامل باشد یا فقط قسمتی از لب یا دهان را در بر گیرد.همه افراد با شکاف لب برای تداوم زندگی نیاز به جراحی ندارند. هر چند بدون وجود نوعی تدبیر گفتار فرد هرگز به صورت عادی تکامل پیدا نمی کند. روش قابل استفاده، قرار دادن یک مسدود کننده (obturator) در فاصله شکاف یا بستن شکاف با بافت قابل دسترسی کام است.

اکثر مردم ترجیح می دهند که به جای مسدود کننده (پلاک ارتودنسی)از بافت قابل دسترسی کام استفاده شود، استفاده از obturatorدر بیماران در حال رشد ساده نیست به همین دلیل از طریق جراحی آن ناحیه را می پو شانند. گزارش شده است حتی د بیمارانی که در نقاطی از دنیا زندگی می کنند که امکان جراحی در آنجا وجود ندارد نیز قابلیت غذا خوردن حتی با وجود مشکلات کام افزایش یافته است، اگرچه در این بیماران گفتار به صورت عادی تکامل نمی یابد. زمان جراحی برای ترمیم کام متفاوت است.این مسئله به وزن و اندازه بیمار و عرض شکاف کام بستگی دارد. به طور کلی اگر ممکن باشد اکثرجراحان تلاش می کنند قبل از اینکه بیمار شروع به سخن گفتن مقدماتی کند، شکاف کام را ببندند.معمولاچندهفته بعداز جراحی بیمار توسط جراح ویزیت می شودتا از ترمیم مناسب ناحیه جراحی اطمینان پیدا کند. بعد از اقدامات صورت گرفته تیم مورد نظر به طور معمول بیمار را هر6ماه یک بار تا سن 5 سالگی پیگیری می کنند که پیشرفت گفتاری را هم بتوانند تحت نظر داشته باشند.

بعد از 5 سالگی اکثر بیماران با فواصل سالیانه پیگیری می شوند چون در حال رشد و تکامل هستند. اگر کودک فقط شکاف لب یا کام داشته باشد (و هیچ مشکل دیگری بجز شکاف کام و لب نداشته باشد) می تواند بخورد و بیاشامد و از نظر رشد و نمو در یک منحنی رشدی مناسب قرار گیرد. اگر وزن آنها کاهش پیدا کند و روی منحنی رشد تاثیر بگذارد به عوض اینکه فکر کنیم به خاطر شکاف کام است،باید در مورد آن تحقیق کرد. اکثر، اوقات کودکان تا حدود سن 6 سالگی در مورد بد شکلی های صورتی یا جای زخم آنها عکس العمل روانشناسی نشان نمی دهند.

بعد از این دوره آنها احساسات بیشتری نسبت به سوالاتی که در این زمینه از آنها می شود نشان می دهند و بیشتر اوقات ضروری است تا والدین، دانش آموزان و معلمان را در مورد شکاف لب توجیه کنند، مطالعات انجام شده نشان می دهدکه کودکان با شکاف کام ولب از نظر رشد روانی بمانند کودکان طبیعی هستند. همچنین تحقیقات دیگری وجود دارد که نشان می دهد بچه های دارای شکاف کام ولب مشکلات روان شناختی بیشتری نسبت به هم سن وسالان خود که در این موقعیت قرار نگرفته اند، دارند.نحقیق از بیماران که در سنین 40 و بالاتر هستند نشان می دهد،افرادی با مشکل خود سازگاری خوبی پیدا کرده بودند در گذشته شدیدا از طرف خانواده حمایت می شدند و احساس می کردند که دارای مکانی مطمئن و راحت برای صحبت کردن در مورد موقعیتشان و گرفتن پاسخ سؤالاتشان نسبت به مشکلشان هستند.بنابراین مهمترین قسمت تمام این مراقبت ها و درمان ها این است که والدین خود را ملزم بدانند و محیطی مناسب را برای این کودکان در حال رشد ایجاد کنند.

شكاف كام و لب نقايص مادرزادي هستند كه در آن بافت دهان يا لب در خلال تكامل جنين به خوبي تشكيل نشده اند. البته شكاف كام و لب جزء نقايص مادرزادي قابل ترميم اند. شكاف لب به شكل يك سوراخ يا شكاف باريك در روي پوست لب بالا است كه مي تواند تا بيني گسترش يابد. شكاف كام يك سوراخ در سقف دهان و حفره بيني است.

بعضي از بچه ها هم شكاف كام و هم شكاف لب دارند و برخي ديگر يكي از شكافها را به تنهايي دارند . پسرها به نسبت دخترها بيشتر به شكاف لب مبتلا مي شوند در حالي كه دخترها بيشتر به شكاف كام مبتلا مي شوند .

انواع شكاف ها سه نوع متفاوت از شكاف ها وجود دارد :
1) شكاف لب بدون شكاف كام
2) شكاف كام بدون شكاف لب
3) شكاف لب و كام با هم

علت :
علت ايجاد اين شكاف ها ناشناخته است اما پزشكان معتقدند كه محيط و ژنتيك هر دو در ايجاد اين شكافها موثرند ، مثل مصرف داروهاي ويژه يا استفاده از الكل در دوران بارداري . مشكلات مربوط به شكاف ها بچه مبتلا به شكاف كام و لب مستعد سرماخوردگي، كاهش شنوايي، اشكال در سخن گفتن ومشكلات دنداني مثل نبودن يك دندان، دندان زياد يا نابجا يا بدشكل مي باشد.

اين كودكان مستعد عفونت هاي گوش نيز مي باشند كه به دليل عملكرد ناقص شيپور استاش گوششان مي باشد . اين شيپور قادر به تخليه آب از گوش مياني به گلو نمي باشد . مايع ، باعث فشار در گوش شده و گاهي عفوني نيز مي شود به همين دليل در اين كودكان لوله هاي ويژه اي طي عمل جراحي ترميمي اوليه داخل پرده گوش قرار داده ميشود تا از عوارض فوق جلوگيري شود .

مكيدن براي كودكي كه شكاف لب دارد مشكل است در حالي كه كودك مبتلا به شكاف كام داراي مشكلاتي در حفره بيني به هنگام تغذيه مي باشد . جهت تغذيه اين نوزادان سرپستانك هاي ويژه اي تهيه شده است تا به كودك جهت تغذيه كمك كند.

درمان :
جهت درمان كودكان مبتلا به شكاف ها ، تيم درماني شامل اعضاي زير همكاري مي كند
1- جراح كودكان
2- متخصص گوش حلق و بيني
3- شنوايي سنج
4- ارتودنتيست

5- دندانپزشك
6- گفتار درمان گر
7- روانپزشك
8- پرستار
9- متخصص ژنتيك

كودك بايد از نظر شنوايي ، گفتار ، تغذيه ، دندان ها و عواطف بررسي شود و اقدامات لازم براي او انجام پذيرد . درمان اصلي شكاف ها جراحي است كه معمولا در سنين 12-18 ماهگي انجام مي گيرد . شكاف لب اغلب به يك عمل جراحي ترميمي نياز دارد به ويژه اگر يك طرفه باشد . در طي اين عمل جراح يك برش دوطرف شكاف ايجاد مي كند كه از لب تا سوراخ بيني امتداد دارد و سپس دو طرف به همديگر بخيه مي شود . شكاف لب دوطرفه ممكن است به دو جراحي نياز داشته باشد . جراحي شكاف كام به دليل نياز به ساختن يك كام جديد مشكل تر است .

ايجاد كام جديد باعث كاهش شانس عفونت هاي گوش مياني ، بهبود در رشد دندان ها و استخوان هاي صورت كودك و پيشرفت تغذيه و توانايي سخن گفتن مي شود . جهت ترميم شكاف كام چندين جراحي انجام ميشود كه وابسته به عمق و بزرگي سوراخ مي باشد . جراحي ها معمولا شش ماه يكبار انجام مي شود كه جراح كودكان طي ويزيت هاي مكرر زمان انجام جراحي را براي كودك پيش بيني مي كند .

مراقبت هاي دهاني و ارتودنسي كودك مبتلا به شكاف كام و لب بايد زير نظر دندان پزشك باشد تا مراقبت هاي دنداني و در صورت لزوم ارتودنسي انجام گيرد . تا به رديف كردن دندان ها كمك كند و هر فاصله اي را كه بدليل وجود شكاف ايجاد شده بهبود بخشد . درمان اتودنسي معمولا با رويش اولين دندان دائمي شروع مي شود و كودك جهت انجام اقدام لازم بايد زير نظر ارتودنتيست باشد ، تا قبل از رويش دندان هاي دائمي مراقبت از دندان ها و مسواك زدن آن ها به شكلي كه دندان پزشك آموزش مي دهد انجام مي گيرد .

مشكلات مربوط به سخن گفتن صحبت كردن كودكان مبتلا به اين ناهنجاري ها با مشكلاتي روبروست . شكاف مي تواند صداي تودماغي غير قابل فهم ايجاد كند . به همين دليل در سن شش ماهگي و سپس 18 -2 سالگي كودك بايد توسط گفتار درمان گر ويزيت شود .برخي مشكلات گفتاري ، كاملا با جراحي برطرف مي شود اما برخي نياز به اقدامات اضافه تر ، تمرينات مكرر با گفتار درمان گر و حتي جراحي هاي بعدي دارد .

نواحی از لب که برجسته سازی آن باید مورد توجه قرار گیرند، کدامند؟

خط لب:

خط لب شایعترین منطقه ایست که توسط فیلرپوستی برجسته می شود. خط لب محل اتــصال یافت سفید و قرمز لب به یکدیگر است. تزریق در این ناحیه حجم بیشتری به لبها نمی دهـــد ولی باعث مشخص تر شدن حاشیه لب ها می شود.(حالتی شبیه به کشیدن خط لب)

ناحیه Vشکلدر قسمت مرکزی لب بالایی را می توان با استفاده از فیلرهـا بر جسته کرد. تزریق در ناحیه Vشکل لب فوقانی ظاهر خوشایندتری بـــه لب بالا می دهد .

پیوستگاه گوشه لب ها:

که در گوشه هـای دهان قرار گرفته اند را نیز می توان پـر کرد. پر کردن این ناحیه گوشه های لب را به سمت بالا چرخانـده و ظاهــری شــادتر و مثبت تر ایجاد می کند.