وقتی به یک دندان “نهفته” می گوییم که در دوره زمانی طبیعی خود در دهان رویش نیابد. به عبارت دیگر زمان رویش آن گذشته ولی در داخل فک باقی مانده باشد و برای خارج سازی نیازمند جراحی نسج سخت یا نرم می باشد.

دکتر بهنام خرمی در زمینه جراحی داخل دهانی نسج سخت و نسج سخت میتوانند بهترین انتخاب ممکن برای شما باشند

نهفتگی دندان می تواند در نسج سخت (استخوان) یا نسج نرم (لثه) باشد. در نهفتگی نسج سخت، دندان بطور عمیق در استخوان مدفون شده و دورتادور آن را استخوان احاطه کرده است.

در نهفتگی نسج نرم معمولا تاج دندان از استخوان بیرون آمده ولی توسط لایه ای از نسج نرم پوشیده شده است. دندان های نهفته را می توان بر اساس عمق نهفتگی و زاویه قرارگیری در فک نیز دسته بندی کرد: مانند دندان افقی یا عمودی یا مایل.

هر فرد طبیعی معمولا ۳۲ دندان دایمی دارد که آخرین آنها دندان های عقل (Wisdom Tooth) هستند. این دندان ها در بخش عقب دهان و در انتهای همه دندان ها می رویند. سن رویش آنها معمولا از ۱۸ تا ۲۵ سالگی متغیر است. هر چند پس از بیست سالگی شانس کمتری برای رویش دارند و باید جراحی آنها را مدنظر داشت. علت نامیدن آنها به عنوان دندان عقل هم زمان رویش آنهاست که مصادف با بلوغ و ثبات عقلی فرد است.

با توجه به عوارض بالقوه دندان های نهفته برای بیمار، تعیین تکلیف آنها حیاتی است. البته با افزایش سن فرد، جراحی این دندان ها مشکل تر خواهد شد. زیرا انعطاف پذیری استخوان فک کاهش یافته، شانس جوش خوردن آنها به استخوان افزایش می یابد. همچنین با ابتلا تدریجی بیمار به انواع بیماری ها مانند فشار خون، بیماری قند و … خطر جراحی بیشتر می شود.بنابراین اگر دندان نهفته ای دارید که پزشکتان دستور خارج کردن آن را داده است، جراحی را به تعویق نیاندازید. این دندان می تواند در آینده زمینه ساز ایجاد کیست دندانی یا تومور فکی شود.

آسیب به ریشه دندان های مجاور، افزایش خطر شکستگی استخوان فک و … از عوارض دیگر آن است. استخوان فک پایین به علت نهفتگی دندان ضعیف شده و در برابر ضربات آسیب پذیرتر و شکننده تر می شود. دندان های نهفته می توانند از علل بروز مشکلات مفصل فکی باشند. گاهی این دندان ها ساخت دست دندان را برای بیماران مسن دشوار می کنند. شاید مهمترین و جدی ترین خطر بالقوه دندان های نهفته، احتمال بروز کیست یا تومور فکی در مجاورت آنها باشد.

این موارد می توانند سلامتی و شاید حیات بیمار را در معرض تهدید قرار می دهد. لازمه درمان برخی از این کیست ها یا تومورها، برداشتن و حذف بخش بزرگی از فک بیمار است.

اینستاگرام جراح بینی اصفهان دکتر بهنام خرمی جهت جراحی داخل دهانی نسج سخت و نسج نرم

دندانهای عقل، سومین دندان آسیا ، آخرین دندانهایی هستند که رویش پیدا می کنند و برای داشتن سلامتی دهان و دندان معمولاً نیازی به آنها نیست .
دندانهای عقل حدود 20 سالگی و یا اوایل دهه بیست در انتهای دهان ظاهر می شوند و ممکن است هرگز رویش پیدا نکنند. که در این صورت نهفته هستند به این معنی که در استخوان فک یا بافت لثه گیر افتاده اند. اغلب اوقات علت این است که در دهان شما فضای کافی برای رویش آنها وجودنداشته است. فک های ما از انسانهای اولیه کوچکترند، چون رژیم غذایی آنها شامل مواد سخت بود و فک های بزرگ و دندانهای بیشتری نیاز داشتند اما انسانهای امروزی به نیروی جویدن زیادی نیاز ندارند.

در واقع امروزه دندانهای عقل بیش از اینکه مفید باشند مضر هستند و دندانپزشک شما ممکن است توصیه کند که آنها را خارج کنید.
احتمال دارد که دندانهای عقل نهفته باشند و شما حتی از وجودآنها با خبر نباشید تا اینکه به دلیل عفونت و یا فشار روی دندان مجاور، درد ناگهانی بروز کند . رویش ناقص دندان عقل نیمه نهفته می تواند باعث به هم ریختگی و یا حرکت دندانهای شما شود. احتمالاً تا زمانیکه دندانهای مجاور دندان عقل شروع به کج شدن نکنند شما متوجه رشد دندانهای عقل و فشار آنها روی ریشه دندانهای کناری نخواهید شد اما حتی در مواردی که دندانهای عقل رویش پیدا کنند معمولاً به سختی تمیز می شوند و در نهایت منجر به ایجاد پوسیدگی غیر عادی و یا عفونت در اطراف بافت لثه می شود.

اگر علائم مشخص و واضح دارید یا حتی اگر مشکلی احساس نمی کنید به دندانپزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص دهد که آیا در حال حاضر مشکلی وجود دارد و یا احتمال بروز مشکل در آینده وجود خواهد داشت یا نه ؟
در صورتی که دندانپزشک شما توصیه کند که دندان عقل خود را خارج کنید مطمئناً این پیشنهاد عاقلانه ترین انتخاب برای حفظ سلامت بقیه ی دندان ها خواهد بود. دندان عقل باید به وسیله دندانپزشک عمومی یا جراح دهان و فک و صورت خارج شود. دندان های عقل به چند دلیل می توانند باعث آسیب شوند.

سایز فک و چگونگی رشد دندان عقل :
گاهی دندانهای عقل فضای کافی جهت رویش کامل ندارند که در این موارد مشکل دندان عقل شامل در دو تورم است و یا ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد ولی با این وجود بقیه دندان ها در خطر آسیب جدی قرار داشته باشند.

* بیماری لثه : وقتی دندان عقل به طور نهفته در فک باقی بماند باکتری ها در شیار موجود بین لثه ودندان که قابل تمیز شدن نیست، رشد می کنندو باعث ایجاد عفونت می شوند.

* پوسیدگی : گاهی به دلیل موقعیت قرارگیری یا به دلیل اینکه قسمتی از دندان به وسیله لثه پوشیده شده به سختی مسواک می خورد در نتیجه باکتری های مولد پوسیدگی در آن تجمع پیدا می کنند این باکتری ها علاوه بر دندان عقل ، دندانهای مجاور را نیز تحت تاثیر قرار می دهند.

* موقعیت نا مناسب : دندان عقلی که به سمت بافت گونه رشد می کند باعث تحریک بافت مجاور خود می شود . این گونه دندانهای عقل رویش یافته علاوه بر دسترسی مشکل برای تمیز شدن باعث گاز گرفتگی نا خواسته گونه در هنگام جویدن غذا می شوند،که در دراز مدت مشکل ساز می شود.

* کیست ها : در صورتی که بافت تشکیل دهنده تاج دندان نهفته در استخوان باقی بماند. ممکن است بعد ها با مایعی پر شده و تشکیل یک کیست دهد که استخوان اطراف خود را تخریب خواهد کرد.