رینوپلاستی یا جراحی زیبایی بینی در واقع عمل اصلاح شکل و عملکرد بینی است و از پرطرفدارترین جراحی های زیبایی به حساب می آید. این جراحی برای تغییر شکل طبیعی بینی، ترمیم آسیب های ناشی از ضربات، حوادث یا مشکلات ساختاری و تنفسی صورت می گیرد، و هر ساله صدها هزار جراحی بینی بدین منظور انجام می شود. یکی از بهترین مزایای یک جراحی بینی خوب این است که می تواند ظاهر دیگر اجزا صورت را نیز بهبود بخشد و موجب افزایش هماهنگی و هارمونی چهره شود.

مطالعات علمی بسیاری نشان داده اند، که افراد در اولین برخورد به چشم ها و سپس بینی و لب های طرف مقابل نگاه می کنند. هر جذابیت به خصوصی در این حیطه، می تواند تاثیر به سزایی در چهره فرد داشته باشد.

با این حال جراحی بینی انواع مختلفی دارد که هر کدام معایب و مزایای خاص خود را دارند. اکنون این سوال پیش می آید که آیا جراحی بینی ارزشش را دارد یا خیر؟

چرا افراد تصمیم به جراحی بینی می گیرند؟

در این قسمت به ۵ دلیل از مهم ترین و شایع ترین علل جراحی بینی اشاره می کنیم.

جراحی بینی معمولا به دلایل زیر انجام می شود:

• اصلاح عدم تقارن یا فرورفتگی های روی بینی
• تعویض ایمپلنت ها یا گرافت هایی که بینی را پیازی شکل یا گرد نشان می دهند.
• اصلاح انسداد بینی که مانع تنفس صحیح می شود.
• اصلاح بینی های بسیار بزرگ، بسیار کوچک، دراز، پهن یا دارای سوراخ های گشاد و غیره
• اصلاح بینی هایی با نوک افتاده که تناسب و هارمونی را از چهره می گیرند.

افرادی می توانند کاندید خوبی برای جراحی بینی باشند که از نتیجه جراحی توقعات واقع گرایانه داشته و بدانند که جراحی بینی عملی سخت و پیچیده است که به ندرت می توان به نتایج بی نقص دست پیدا کرد. این افراد همچنین باید در سلامت کامل جسمی و روحی بوده و آمادگی روانی برای جراحی بینی پیدا کرده باشند.

مزایای جراحی بینی

جراحی بینی علاوه برای بهبود ظاهر بینی بسیاری از مشکلات ساختاری و مشکلات تنفسی را نیز می تواند به خوبی برطرف کند. البته برطرف کردن مشکلات ساختاری نیازمند تجربه و مهارت کافی جراح خواهد داشت . شایع ترین مشکلاتی که با جراحی بینی قابل اصلاح خواهند بود عبارتند از:

بهبود مشکلات تنفسی

ساختار های بسیاری در بینی وجود دارند که اختلال در آنها می تواند منجر به مشکلات تنفسی و اختلال در جریان یافتن هوا در مجرای بینی شوند. آسیب بینی ناشی از حوادث، ورزش یا ضرب و شتم می تواند منجر به انحراف تیغه بینی شود. تیغه ی بینی یا سپتوم دیواره ای است که سوراخ های چپ و راست را از هم جدا می کند. اگر سپتوم کج شود، ممکن است یک یا هر دو راه های تنفسی (سوراخ های بینی) بسته شوند. رینوپلاستی معمولا همزمان با سپتوپلاستی و به منظور صاف کردن تیغه بینی، بهبود ظاهری و مشکلات تنفسی انجام می گیرد.

شاخک های بینی یکی دیگر از ساختار های درون بینی هستند که می توانند در صورت بزرگ بودن موجب انسداد بینی شوند. یکی دیگر از مزایای جراحی بینی این است که می تواند برای کوچک کردن شاخک های بینی و بهبود مشکلات تنفسی انجام گیرد. عمل توربینوپلاستی نیز اغلب همزمان با رینوپلاستی انجام می شود. شاخک های بینی در ظاهر بینی تاثیری ندارند.

خروپف

جراحی بینی می تواند موجب کاهش یا توقف خروپف و دیگر اختلالات خواب شود. ۲۳ درصد از زوج ها به علت خروپف  شریک زندگی شان در اتاق های جدا می خوابند زیرا صدای خروپف آنها مانع از داشتن خوابی آسوده می شود.

بهبود مشکلات سینوسی

جراحی بینی می تواند به درمان سینوزیت های حاد یا التهاب سینوس ها کمک کند. زمانی که سینوس ها مسدود شده و با مایعات پر شوند، باکتری ها را به خود جذب می کنند و عفونی می شوند. اگر بیمار به سینوزیت حاد مبتلا باشد، یا سینوزیت وی مدام عود کند، جراح  وی را معاینه می کند تا به مشکلات ساختاری بینی یا سینوس ها پی ببرد.

اصلاح نواقص مادرزادی

برخی نواقص و ناهنجاری های بینی مادرزادی بوده و اصلاح این مشکلات حین جراحی بینی می تواند موجب بهبود ظاهری و همچنین توانایی آنها برای تنفس از راه بینی شود.

اعتماد به نفس

مهمترین و اولین مزیت جراحی بینی افزایش اعتماد به نفس افرادی است که از ظاهر و شکل بینی خود ناراضی هستند و به همین علت کمتر در اجتماع ظاهر می شده اند. البته افراد باید قبل از جراحی، انواع مدل بینی برای عمل را بررسی کنند و از خواسته خود برای شکل نهایی بینی مطمئن شوند.

محدودیت های جراحی بینی

هر چند جراحی بینی مزایای بسیاری هم از نظر ساختاری و تنفسی و هم از نظر ظاهری برای بینی خواهد داشت اما در بعضی موارد موانعی بر سر راه جراح پیش می آید و کار او را دشوار می کند این موانع عبارتند از:

ضخامت پوست بینی

ضخیم بودن پوست بینی، مانع از معلوم شدن نتیجه جراحی می شود. این موضوع برای بیمارانی که تمایل دارند تا نوک بینی شان عروسکی شده یا تغییر بسیاری کند، ایجاد می شود. در جراحی بینی های عروسکی غضروف نوک بینی تغییر پیدا کرده و فرمی جدید می گیرد. اما درصورتی که پوست ضخیم باشد، دیدن نتیجه جراحی دشوار تر خواهد بود.

محدودیت در تغییر آناتومی بینی

در عمل بینی میتوان اقدامات بسیاری انجام داد. شکل بینی ممکن است با دستکاری شکل غضروف و استخوان، به درجات مختلف تغییر کند. با این حال بر اساس آناتومی بدن هر شخص، محدودیت های فراوانی برای اینکار وجود دارد.

مقایسه ی خود با اشخاص دیگر

از آنجایی که اجزای صورت دو شخص نمی توانند علیرغم شباهت، عینا یکسان باشند، نمی توان توقع داشت که نتیجه جراحی بینی شما با دیگری یکی شود. در واقع نمی توان از جراحی بینی توقعات غیر واقعی داشت. بنابراین بهتر است روی وجوهی از بینی تمرکز کنید که نگرانی بیشتری بابت آن بخش دارید. سعی کنید در جلسه مشاوره درباره اهداف و توقعات خود از عمل بینی با جراح خود صحبت کنید.

وقتی عبارت “عمل بینی“ را می شنویم، بیشتر تصاویر کسانی که جراحی زیبایی بینی انجام داده اند در ذهنمان تداعی می شود. اما جراحی بینی ، دلایل و کاربردهایی بسیار وسیع تر از زیبایی دارد. در واقع، اهداف جراحی بینی را می توان به دو بخش تقسیم کرد: زیبایی و عملکردی. البته در موارد بسیاری، بیمار برای هر دو هدف به جراح مراجعه می کند و عمل زیبایی و عملکردی بینی به طور همزمان و در طول یک مرتبه جراحی صورت می گیرد.

به جز بهبود زیبایی چهره، با عمل بینی می توان موارد زیر را اصلاح کرد:

• آپنه خواب
• گرفتگی بینی یا پولیپ
• انحراف بینی
• سینوزیت
• مشکلات تنفسی
• مشکلات مربوط به اعتماد به نفس افراد و…

حال به توضیح هر یک از این مشکلات و اصلاح آن ها با عمل بینی و در واقع، دلایل جراحی بینی می پردازیم.

آپنه خواب

اول باید دید که آپنه خواب چیست؛ زیرا تا زمانی که آشنایی با آن نداشته باشید، توضیح درباره ی آن بیهوده است. آپنه خواب یک اختلال جدی بوده و هنگامی رخ می دهد که بیمار خواب است. تنفس بیمار در طول خواب چندین بار (البته کوتاه) و به طور مکرر قطع می شود. و این یعنی مغز و سایر اجزای بدن اکسیژن کافی دریافت نمی کنند.

• خروپف بلند
• تنفس منقطع در طول خواب که شخص دیگری شاهد آن است
• از خواب پریدن همراه با تنگی نفس
• بیدار شدن همراه با خشکی دهان و گلو درد
• سردرد صبحگاهی
• بی خوابی
• پر خوابی در طول روز
• گلو درد
• نداشتن تمرکز و
• بد خلقی

را می توان از علائم آپنه خواب دانست.

آپنه خواب اگر درمان نشود، می تواند مشکلات زیادی اعم از افزایش فشار خون، سکته، دیابت، افسردگی و سردرد را برای فرد به همراه داشته باشد. علاوه بر این ها آپنه خواب در بلند مدت، کارآیی فعالیت های روزمره را تضعیف می کند. به عنوان مثال، ممکن است منجر به تصادف با وسایل نقلیه و افت تحصیلی در کودکان و نوجوانان شود.

برای درمان آپنه خواب ابتدا باید دلایل و شدت  آن را سنجید. با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی مثل کاهش وزن و ترک سیگار می توان آپنه خواب خفیف را درمان کرد. اما اگر آپنه خواب شدید و به دلیل وجود ضایعه ای در بینی باشد، برای اصلاح آن به جراحی بینی نیاز است.

پولیپ بینی

یکی از دلایل جراحی بینی درمان پولیپ است. پولیپ بینی یک توده ی نرم، بدون درد و غیرسرطانی است که در پوشش مسیر های بینی یا سینوس ها قرار می گیرد. پولیپ ها مانند قطره ی اشک یا خوشه ی انگور آویزان می شوند. التهاب مزمنِ ناشی از آسم، عفونت های دوره ای، آلرژی، حساسیت به مواد مخدر یا اختلالات ایمنی خاص را می توان از دلایل به وجود آمدن پولیپ بینی دانست.

درمان پولیپ بینی با جراحی معمولا بیشتر از روش های دیگر پیشنهاد و عملی می شود. در این نوع جراحی بینی ، از روش اندوسکوپی استفاده شده و جراح یک لوله ی کوچک را که دارای ذره بین و یک دوربین کوچک است (اندوسکوپ) وارد سوراخ های بینی و به طرف حفره های سینوس هدایت می کند. برای از بین بردن پولیپ و اجزای دیگری که باعث انسداد جریان مایعات از سینوس ها شده، جراح از یک جسم کوچک به منظور تراشیدن پولیپ کمک می گیرد.

انحراف تیغه بینی

تیغه ی بینی یک تیغه ی نازک و انعطاف پذیر است که وسط بینی قرار گرفته و مانند یک ستون برای بینی عمل می کند. در حالت عادی، این تیغه باید کاملا صاف بوده و دقیقا وسط دو سوراخ بینی واقع شده باشد. جالب است بدانید که این تیغه در ۸۰% افراد کمی انحراف دارد. انحراف بینی ممکن است در ظاهر بینی مشخص نباشد اما اگر نادیده گرفته شود، مشکلات زیادی را به بار می آورد.

اگر انحراف بینی شدید نباشد، با استفاده از اسپری های مرطوب کننده می توان از بروز عواقب آن جلوگیری کرد. اما جراحی تنها راه درمان انحراف بینی شدید است. جراحی انحراف بینی تنها ۳۰ دقیقه به طول می انجامد و بیمار بعد از سه روز می تواند کارهای روزانه ی خود را از سر بگیرد.

بیشتر افراد این تصور را دارند که عمل انحراف بینی ظاهر بینی را نیز اصلاح می کند اما جراحی انحراف بینی مربوط به ساختار داخلی بینی است و فقط به منظور باز کردن راه جریان هوا در بینی انجام می شود اگر بیماران در حین جراحی انحراف بینی ، خواستار برطرف کردن کجی بینی خود نیز باشند باید دو عمل را با هم انجام دهند که به آن سپتورینوپلاستی می گویند.

سینوزیت

در بیشتر موارد سینوزیت از همان ویروسی که موجب سرما خوردگی شده است نشأت می گیرد. تورم ناشی از یک عفونت ویروسی مانند سرماخوردگی باعث برجسته شدن پوشش حفره های سینوسی می شود. این تورم می تواند تخلیه ی طبیعی مایعات را از مجاری سینوسی به سمت بینی و گلو مسدود کند . اگر این مایعات تخلیه نشده و با گذشت زمان سفت شوند ، باکتری و قارچ در آن محل شروع به رشد می کند و به احتمال زیاد با گذشت زمان بدتر و مزمن می شوند.

حساسیت ها و دیگر مشکلاتی که مانع تخلیه ی طبیعی بینی و باعث تجمع و خشک شدن مایعات در سینوس ها می شوند نیز ممکن است سینوزیت را در پی داشته باشند.

در صورتی که سینوزیت با مصرف آنتی بیوتیک های تجویز شده توسط پزشک بهبود پیدا نکند، پزشک به سراغ عمل سینوس ها می رود. درمان سینوزیت یکی دیگر از دلایل جراحی بینی است. جراحی سینوس ها به روش سنتی شامل حذف دقیق بافت سینوسیِ بیمار و بهبود در تخلیه ی طبیعی مجاری بینی به وسیله ی ایجاد یک گذرگاه برای مواد آلوده است. در بیشتر مواقع، جراح از روش اندوسکوپیک استفاده می کند زیرا دید بیشتر و بهتری را برای جراح ایجاد می کند و در طول آن، هیچ گونه برشی در خارج بینی ایجاد نمی شود. در نتیجه بعد از عمل، تورم، خونریزی و ناراحتی کمتری به وجود می آید و سرعت بهبود نیز افزایش پیدا می کند.

اعتماد به نفس

اگرچه جراحی زیبایی هیچ گاه نباید به عنوان یک روش درمانی برای فراموش کردن یک حادثه و عواقب آن مثل پرخاشگری استفاده شود، اما مطالعات نشان داده اند در مواردی که فرد به دلایل مانند شکل و اندازه ی بینی خود مورد تمسخر دیگران قرار می گیرد، جراحی زیبایی بینی می تواند ظاهر فرد را بهبود بخشیده و اعتماد به نفس از دست رفته اش را به او بازگرداند.

از آنجایی که بینی در مرکز صورت قرار دارد، تغییر شکل آن تاثیر به سزایی در تغییر کل ظاهر فرد و در نتیجه، در تصویر بدنی خود دارد. زمانی که شخص مورد تحسین دیگران قرار بگیرد، احساس خوبی نسبت به خودش داشته و با اعتماد به نفس بیشتری در جامعه حاضر می شود.

مشکلات تنفسی مسئله ای نیست که بتوان نسبت به آن بی تفاوت بود و اگر مجاری تنفسی خیلی تنگ باشند یا یک گرفتگی در آن ها ایجاد شده باشد، عملکرد شش ها، قلب، عروق و سایر اجزای بدن در بلند مدت مختل خواهد شد. چنانچه با هر یک از آن ها درگیر هستید، درمورد درمان مشکلات تنفسی با عمل بینی با یک جراح بینی باتجربه مشورت کنید.

خوب است که درمورد دلایل جراحی بینی آشنا شویم و بدانیم که همیشه یک جراحی انتخابی نیست و مانند جراحی های بسیار دیگر می تواند به بهبود کیفیت زندگی فرد کمک بزرگی بکند.